Over narcisme: Waarom is het zo moeilijk om van een relatie met een narcist te herstellen?

Ik zie het iedere keer weer opnieuw, een einde van een relatie met een narcist lijkt altijd veel zwaarder om te verwerken dan een “normale” relatie. Bij ieder einde hoort rouw, pijn en verdriet, maar bij een einde van een narcistische relatie lijkt de pijn haast ondraaglijk. Hoe komt dit?

Herstellen van oorlogsvoering

Als een narcistische relatie ten einde komt, zijn de ideeën die je hebt gehad over liefde, loyaliteit en connectie volledig om zeep geholpen door de narcist. Als een relatie normaal gesproken voorbij gaat, komt er altijd een moment van rust en onthechting wanneer we klaar zijn om opnieuw te beginnen. Je kunt weer aan de mooie momenten terugdenken zonder pijn te blijven ervaren, want je begrijpt waarom het niet heeft mogen werken. Dit is in tegenstelling met een relatie die eindigt met een narcist. Daar is alles wat je geloofde over jullie relatie volledig kapot gemaakt. De connectie, de liefde, alles. Daar herstel je niet van een verloren liefde, maar van oorlogsvoering.

Eén van de meest heftige pijnpunten bij het einde van een narcistische relatie is dat er vaak steeds meer leugens boven tafel komen, waardoor je werkelijk alles in twijfel gaat trekken. Dit terwijl juist jij altijd hebt moeten horen dat je wantrouwend, controlerend of paranoïde was. Doordat de leugens steeds meer boven komen, blijf je iedere keer alle stappen en situaties, gebeurtenissen tot zelfs details van jullie relatie naar boven halen, om opnieuw te moeten herzien in het kader van de leugens die verteld zijn. Maar dit met als gevolg dat je de emotionele momenten keer op keer opnieuw beleefd en dit je belet om verder te gaan. 

Niets was dus wat het leek. Dit kan er tevens voor zorgen dat je in een modus van zelfverwijten vervalt en het te ervaren als tekortkomingen in jouw eigen karakter, wat een enorme belemmering voor je herstel kan zijn. Deze manier van denken en voelen over jezelf geeft je namelijk een enorm laag gevoel van eigenwaarde en doordat je constant jezelf zo op de vingers tikt, raak je verstrikt in je eigen negatieve gedachten die zich blijven herhalen.

Wat kun je dan wel doen om je herstel in te zetten?

Uit onderzoek is gebleken dat van je af schrijven een effectieve manier is om te verwerken. Het kan je inzicht geven in bepaald gedrag en situaties. Let wel, dat je er niet volledig in opgaat, maar het juist probeert om met een afstand te bekijken. Of stel je voor dat het iemand anders zou zijn gebeurd, wat zie je hier gebeuren en kijk met mildheid naar je eigen ik. Pas zelfreflectie toe. Onderzoek laat zien dat wanneer je je eigen gevoelens begrijpt en doorziet, het je emotionele intelligentie aanscherpt en je in staat bent om je emoties beter te controleren. 

Hoe pijnlijk en traumatiserend deze relatie ook voor je is geweest, blijf jezelf omringen met positieve dingen. Laat je niet opeten vanbinnen door woede en verbitterdheid, maar blijf, hoe moeilijk ook, geloven in de liefde en bovenal dat niet iedereen zo slecht is. Hou het bij deze persoon en generaliseer niet dat “Alle mannen hufters zijn” of “Alle vrouwen altijd misbruik van je zullen maken”. Mensen raken verbitterd en zetten vaak een schild op als ze ten onrechte de conclusie trekken uit gedrag van één persoon en deze projecteren op de rest van de wereld. Dit is niet waar. Niet ieder mens is slecht, ook al voelt dit soms heel erg moeilijk te geloven. Zeker als je al meerdere narcistische relaties hebt gehad. Maar opnieuw, houd vast aan de liefde. 

Wees te allen tijde mild en geduldig met jezelf

Juist in deze enorme staat van pijn, willen we hier ook zo snel mogelijk vanaf en net als de narcist in kwestie, “gewoon” weer verder met ons leven. Dit is nu juist onze valkuil. Neem je tijd, neem je geduld, wees lief voor jezelf. Zie je ervaringen als onderdeel van een groter geheel, die je blijkbaar nodig hebt (gehad) om verder te groeien. Heb compassie met jezelf. Je zit niet langer meer in de emotionele achtbaan, dus trek jezelf er ook niet in. Het kost tijd, neem die tijd.

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl. Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.

Charlotte schreef eerder:

Waarom mishandelen narcisten hun geliefden?
Posttraumatisch stress-syndroom en narcistisch misbruik
Emotioneel misbruik en narcisme
Hoe herken je een verborgen narcist?
Zelfverwijt na narcistisch misbruik
Zelfliefde na narcistisch misbruik
Vergeving na narcistisch misbruik: hoe doe je dat?
Leren om jezelf los te zien van je eigen ego na narcistisch misbruik
Hoe kun je ervoor zorgen dat je niet vast blijft zitten in je verhaal over je narcistische ex?
Hoe te dealen met co-ouderschap met een narcist
De dynamiek tussen een narcist en een empathisch persoon
Dealen met een narcistische familie
4 tekenen dat je te maken hebt met een gewelddadige of narcistische partner
5 redenen waarom we in een destructieve narcistische relatie blijven