De titel Of hoe waarom werd zelfs door de verkoopster van de boekhandel waar ik dit debuut aanschafte 'raar' gevonden. Maar als je dit boek leest, weet je dat de schrijfster niet anders kon. Het moest gewoon zo heten.
Met de columniste van de Volkskrant en Marie Claire spreek ik af in de 1e Klas Pub in Amsterdam. Over de hoofdpersoon van haar boek is heel wat te doen geweest. Honderden mensen sloten digitale vriendschappen met Flora Vos, totdat een oplettende journaliste van NRC er achterkwam dat deze mysterieuze dame niet bestond. Leuk bedacht van Hanna Bervoets, maar Arnon Grunberg heeft dit met Tirza natuurlijk ook al gedaan. Ik ben benieuwd of zij zich door deze schrijver heeft laten inspireren. Hanna lacht en vertelt dat ze na het inleveren van haar manuscript min of meer in een 'gat' viel. Ze was klaar met schrijven, maar wilde Flora Vos eigenlijk nog niet loslaten. Ze begon dingen te bedenken om het boek in de publiciteit te brengen. Dat Grunberg dit ooit eerder bedacht, wist ze niet. 
Hanna Bervoets is niet iemand waar je de woorden van uit haar mond moet trekken. Volgens eigen zeggen 'raaskalt' ze door. Ik vind het wel prettig, want als vanzelf beantwoordt ze al mijn vragen.
Ineens zat ze daar, in haar nieuwe jurk, bij een uitgever. Haar artikelen in Volkskrant Magazine waren niet onopgemerkt gebleven. Daar waar andere beginnende schrijvers met hun manuscripten leuren, kon Hanna Bervoets kiezen uit twee partijen. Al voordat ze voor een eerste gesprek kwam, had ze bedacht waar haar boek over moest gaan. Een geluk bij een ongeluk was dat ze een persoonlijke ramp meemaakte waardoor ze op haar gezicht viel. De maand waarin ze thuis zat, heeft ze goed benut. Zwanger van talent en het idee voor Of hoe waarom werd geboren.
Haar eerste boek is, in tegenstelling tot veel andere debuten, niet autobiografisch. Veel mensen gaan daar natuurlijk vanuit. Flora Vos is net zo oud als Hanna, single en woont in Amsterdam. Maar daar houden de gelijkenissen ongeveer op.
Hanna is een schrijfster die zich vasthoudt aan een vooropgezet plan. Ze wil - ook met het schrijven van artikelen - eerst weten hoe het er in grote lijnen uit gaat zien. Eerst bedenkt ze de opzet, daarna gaat ze 'het huis versieren'. Zo bestaat haar boek uit drie delen. Of. Hoe. Waarom. "Tegen het 'hoe' schrijven zag ik echt op. Ik wist niet of ik het wel kon," vertelt Hanna. Wat mij betreft is ze daar glansrijk in geslaagd. Maar ik maak me wel zorgen: hoe moet dat verder na zo'n meesterlijk debuut?
Hanna belooft mij dat er, hoe dan ook, nog een boek komt. Met haar eerste boek heeft ze heel duidelijk een gevoel willen overbrengen. Daarbij is lang niet iedereen zo positief over Of hoe waarom. Haar eerste 'negatieve' recensie heeft ze al gelezen. Hanna is hier wel nuchter in: "Niet iedereen kan het boek mooi vinden." Aan de andere kant gaf het AD Of hoe waarom vier sterren en dat zegt toch ook wel wat.
Het verhaal van Flora Vos gaat eigenlijk over eenzaamheid. Ze wil gezien worden. Hanna vergelijkt dit met programma's als Popstars. Iedereen kan 15 minuten beroemd zijn. "Maar ik heb geen boek geschreven dat je leven gaat veranderen."
Tijdens het debutantenforum van Manuscripta vertelde Hanna dat ze eigenlijk niets anders kan dan schrijven. Ik geloof haar niet en vraag haar hierop te reageren. De jonge schrijfster vertelt dat ze haar geld altijd heeft verdiend met stukjes schrijven. Ze heeft ooit in de horeca gewerkt, maar wilde eigenlijk geen baan waarin ze dingen moest uitrekenen. Ze is geen planner of regelneef. Maar Hanna ademt creativiteit. Naast schrijven heeft ze op een originele manier de aandacht getrokken met haar debuut. Dat mag worden gezegd.
Als mini-Hanna was ze altijd al aan het schrijven. Op vroege leeftijd maakte ze een tijdschrift over dieren. "Eigenlijk hield ik helemaal niet van dieren, maar waarschijnlijk dacht ik dat het zo hoorde, over dieren schrijven." In groep 7 schreef ze musicals. Ze verdeelde de rollen en in de pauze werd er altijd gerepeteerd. Hanna zelf kreeg de hoofdrol. "Grappig eigenlijk," zegt ze achteraf, "hoe alle kinderen zich daarin schikten."
Hanna is zelf een groot fan van Renske de Greef. Haar laatste boek En je ziet nog eens wat vond ze erg goed. Jay McInerney behoort ook tot haar favorieten en ze heeft alles van Ronald Giphart gelezen.
Hanna Bervoets is een bijzondere schrijfster. Tijdens ons mailcontact voor een interviewafspraak liet ze weten dat ze graag af wilde spreken in Amsterdam, omdat ze deze stad eigenlijk niet verlaat. Mijn laatste drie vragen aan haar:
Of... het echt zo is?
Ja.
Hoe... dat zo is gekomen?
Ik vind het fijn om in Amsterdam te zijn.
Waarom... is dat zo?
Omdat het fijn is in Amsterdam. Ik heb hier alles.
Ik bedank Hanna voor het interview. Wij gaan nog veel van haar horen. Ook ver buiten Amsterdam.
Of hoe waarom
Hanna Bervoets
ISBN: 9020466666
Prijs: 16,90
Uitgeverij: L.J. Veen
