Column Henk Jan Akse: Vergeef me...
Ze onderging de hele santenkraam aan behandelingen heel dapper. Eigenlijk knapte ze al vrij snel weer op. Haar haren kwamen terug en Marjan die altijd zo bruisend in het leven stond met feestjes, etentjes en vakanties was weer helemaal “terug”, gewonnen van de borstkanker! De schrik zit er even goed in bij een bericht dat iemand ernstig ziek is. Zodra het echter beter met iemand gaat, gaat het gewone leven weer door, zoals altijd.
Je hebt je eigen leven, je gaat naar je werk en je hebt je eigen “gedoe”. Marjan ging ook gewoon weer door, weliswaar zonder borsten (wat me een behoorlijke impact voor je vrouw-zijn lijkt), maar toch. Dóór met haar man, dochtertje van 3 en haar zoontje van 6. Alsof ze nooit ziek was geweest. Door met leven! Mensen vroegen wel naar haar. “Hoe is het met Marjan?”. “Goed!, naar omstandigheden…” was dan het antwoord.
Nou houd ik mij als medium niet bezig met voorspellingen doen over wanneer mensen overlijden maar Marjan wilde weten of ze zou sterven aan haar borstkanker dus ik heb haar toch na lang aandringen verteld wat ik daarover doorkreeg. Ik voelde dat ze dááraan niet dood zou gaan. Een aantal maanden later werd ze echter getroffen door helse hoofdpijnen. Haar hoofd bleek vol te zitten met tumoren. De diagnose: onbehandelbaar. Het leven stopt op dat moment eigenlijk al. Je kunt rationeel bedenken dat je nog allerlei dingen wilt doen voordat je naar genezijde gaat, maar je weet dat het een race tegen de klok en de tumoren gaat zijn.
Toen ik het verschrikkelijke nieuws hoorde dat ze opgegeven was door de medici kwam er een beeld van een donkere duistere dag door en het getal 14. Marjan zou echter Marjan niet zijn als ze niet nog alle behandelingen aan had gepakt om te genezen. Tegen beter weten in. Dood kwam in haar vocabulaire niet voor. Ze wilde er zelfs niet over praten.
Op de 14de kreeg ze een verschrikkelijke epileptische aanval en is ze opgenomen in het ziekenhuis om er vervolgens nooit meer uit te komen, precies zoals ik gezien had. Haar laatste 14 dagen heeft ze versuft van de morfine in een ziekenhuisbed gelegen. Heel af en toe is ze licht bij kennis geweest. De begrafenis en alles eromheen moest geregeld worden want het was duidelijk een aflopende zaak. De dag voor haar daadwerkelijke sterven was ze even bij kennis: “Jullie doen allemaal net alsof ik dood ga!” is het laatste wat ze nog tegen haar familie heeft gezegd die op dat moment rond haar bed stond...
Bijna elke dag sta ik om 8 uur op, zelden eerder. De dag van haar overlijden 7 uur ’s ochtends “stond” ineens Marjan naast mijn bed. “Zo, leg mij dan maar eens uit hoe dit werkt dan!” Ze was er in een flits. In mijn praktijk komen vaak mensen die willen dat ik contact maak met hun dierbare overledenen. Ze willen vergiffenis vragen of antwoorden krijgen over kwesties die bij leven speelden. Als er echter “ongevraagd” iemand uit je eigen omgeving ineens naast je bed staat moet zelfs ik even slikken. Mijn partner schrok van mijn verwilderde gezicht: “Wat heb jij joh?”. “Marjan was hier”, zei ik tegen hem met een brok in mijn keel. Rechtop in bed zat ik, van schrik en door de heftigheid waarmee Marjan doorkwam. Ik ben geen seconde langer blijven liggen en heb direct onze vrienden (de broer van Marjan en zijn partner) een sms gestuurd dat wanneer ze ons nodig hadden we er voor ze zouden zijn. Om elf uur kreeg ik een sms. “Vanochtend om half 10 is onze allerliefste Marjan vredig ingeslapen”. Later op de dag, toen ik één van onze vrienden aan de telefoon kreeg, vertelde hij dat ze al om 7 uur in een diepe coma gezakt was terwijl haar broer bij haar was. Marjan is 39 geworden.
Twee weken later stond ik even te praten met een oud-collega die me vertelde dat één van onze ex-collega’s pas was overleden. Met deze vrouw heb ik jaren gewerkt. Borstkanker. Zo confronterend is het. Gewoon weg. Je gaat ervan uit dat iemand gewoon nog leeft en je krijgt zomaar in een split-second te horen. “Ow nee, die is al een maand geleden overleden, nog koffie?” Pas hoorde ik van een vriend dat zijn moeder ook ziek was. K AN K E RRRRRRR. Ik was op vakantie en was: “Komt een vrouw bij de dokter” van Kluun aan het lezen. Een boek over een jonge vrouw met kanker. ’s Nachts verscheen ineens de moeder van die vriend in een blauwe droom. Alles was blauw. Een rare gewaarwording, want ik droom meestal in kleur, zoals iedereen. Blauw staat voor: de kleur van de hemel, de verblijfplaats van alle goden en godinnen. Het is een kalmerende kleur die de deuren opent naar intuïtie en oneindigheid. Het staat voor een vreedzaam karakter maar ook voor de dood. In mijn slaap kwam ze afscheid van me nemen en zeggen dat het goed was. Dat alles goed was. Wij lagen qua energie nooit echt op hetzelfde niveau en het was alsof ze “ons” kwam vergeven. Ze vergaf zichzelf en ze vergaf mij. De liefde straalde er vanaf. Later hoorde ik van deze vriend dat ze hem had verteld dat ze een “blauwe” droom had gehad. Over de inhoud had ze alleen niets verteld. Daar kon ik alleen naar gissen. Deze vrouw had ervoor gekozen om de korte tijd die ze nog te leven had “audiënties” te houden. Zo kon ze in liefde vergeven, vergeten, nog bijpraten, haar geliefden en familie vertellen dat ze van ze hield en iedereen die ze nog wilde zien kon ze zien.
Afscheid nemen doen we eigenlijk al als we geboren worden. Het enige wat we weten vanaf het moment dat we het licht zien is dat we ooit afscheid van het leven moeten nemen. Van dit leven. Afscheid doet pijn. Ik ben erg verdrietig geweest om die Ka-U-Thee-kanker. Vergeef me dames, dat ik het even zo noem, maar het is gewoon KUT en niets anders, FUCKKanker klinkt gewoon niet. Vergeef me dat ik dit woord ervoor gebruik om mijn gevoel erover te uiten. Vat het vooral niet persoonlijk op.
Vrouw.nl gaat een andere weg in, de spirituele weg, de weg van zingeving. Ik ga mee. Het is kloten voor anderen dat ze niet meegaan. Afscheid moeten nemen. Ieder doet dat op zijn eigen manier. Marjan besloot om “geen” afscheid te nemen, dat kon ze namelijk niet aan. Ze won van de borstkanker maar verloor van de hersentumoren. Wie heeft gezegd dat het leven eerlijk is. De moeder van die vriend maakte er een feest van. Ieder zijn ding… om maar eens een populair woord te gebruiken. Afscheid gaat altijd twee kanten op. Afscheid roept ongeloof op, boosheid, woede en frustratie. Verdriet en angst. Het blijft moeilijk om te bedenken dat het ook nieuwe deuren opent.
Bedenk het volgende eens. Wat zou jij nog doen als je op je sterfbed ligt? Zou je dan vergeven zoals de meeste mensen doen? Bedenken waarom je op een bepaalde manier tegen mensen gedaan hebt en hoe je dat anders zou doen als je nog heel veel tijd hebt? Zou je die persoon die je lang niet hebt gesproken bij je roepen? Je oude liefdes nog willen zien en ze zeggen dat ook jij dingen anders had kunnen doen? Hoe je het ook vorm zou geven, vandaag is de dag. Vandaag en wel nu kun je doen wat je anders misschien op het laatste moment pas gaat doen. Vergeef mensen. Vergeef ze dat ze doen wat ze gedaan hebben. Dat ze zijn wie ze zijn. En dat ze keuzes maken die jou niet altijd hebben kunnen bekoren. Heb ze lief al ben je het niet met ze eens. Vergeef ze want het maakt je vrij. Vergeef me dat ik woorden heb gebruikt die niet “netjes” zijn om te gebruiken. Vergeef me…
Rust zacht lieve Marjan.
