Zelfmoord: egoïstisch of niet?

Het zal je maar gebeuren: je wordt gebeld met de mededeling dat een dierbare of iemand die je kent, zelfmoord heeft gepleegd. Dat is afschuwelijk. Iemand zat namelijk kennelijk zo diep, dat hij of zij geen andere uitweg meer zag. Maar er zijn nog meer redenen waarom een zelfmoord er enorm inhakt: soms hebben familie, vrienden en collega’s geen idee waarom iemand tot zo’n keuze is gekomen. Een zelfmoord zorgt dus ook voor boosheid, verdriet en onmacht. Had de omgeving het kunnen voorkomen? Waarom heeft de persoon die zichzelf gedood heeft, niet eerder iets gezegd? Hadden ze écht niks meer kunnen doen?

Soms heeft niet alleen de omgeving veel last van een zelfdoding, maar kampen bijvoorbeeld ook getuigen ermee. Als machinist en conducteur laat een zelfdoding je op z’n zachts gezegd ook niet onberoerd als diegene voor jouw trein springt. En wat te denken van andere mensen die de persoon het daadwerkelijk zien doen, of hem of haar vinden. Kortom: dat iemand zelfmoord heeft gepleegd, is heel erg, maar anderen kunnen er ook veel last van hebben. Daarom de vraag: is zelfmoord eigenlijk niet egoïstisch?

“Nee, ik vind zelfmoord niet egoïstisch. Het is weliswaar vreselijk voor de mensen die zo iemand achterlaat, maar moet je, als je voor je gevoel in een hel leeft en er niet meer uitkomt, dan maar voor anderen doorleven? Natuurlijk, iemand had hulp kunnen zoeken. Maar wat als diegene dat heeft gedaan en het voor zijn of haar gevoel niet geholpen heeft? Of wat als hij of zij al te diep zit om nog te zoeken naar een oplossing? Of wie weet word je op een ochtend wel wakker met stemmen in je hoofd die je dwingen er een einde aan te maken; stemmen die sterker zijn dan jijzelf. Kortom: iemand pleegt echt niet zomaar zelfmoord. Ik ben ervan overtuigd dat als die persoon nog een andere uitweg had gezien, hij die wel genomen had. Ik snap trouwens echt wel dat het vreselijk is als je getuige bent van een zelfmoord. Sommige mensen zeggen dan: “Had het op een andere manier gedaan, in plaats van voor de trein springen of van een flat afspringen.” Ik begrijp dat dit je altijd zal bijblijven. Aan de andere kant: iemand die zó diep zit, staat daar waarschijnlijk niet meer bij stil. Dat kan je egoïstisch vinden, maar je zou zelf maar zo ziek zijn dat zelfmoord voor jou de enige uitweg is.”

denkt heel anders over zelfmoord: “Ik vind het enorm egoïstisch. Natuurlijk snap ik ook wel dat iemand niet voor zijn lol zijn leven beëindigt, maar ik weet zeker dat er ook andere oplossingen zijn om uit dat diepe dal te kruipen. Veel nabestaanden zeggen ook dat ze nooit hadden verwacht dat hij of zij zelfmoord zou plegen, dat alles koek en ei leek. Dan denk ik: waarom heb je niks gezegd? Dan had je geholpen kunnen worden en had dit helemaal niet gehoeven. Met het beëindigen van je leven, maak je niet alleen een keuze voor jezelf, maar ook voor anderen, namelijk dat zij jou niet kunnen helpen. Onterecht vind ik dat. Daarnaast blijft de omgeving vaak met heel veel vragen zitten, wat mij echt heel kwellend lijkt. En wat te denken van de mensen die iemand zelfmoord zien plegen? Of die persoon vinden? Die persoon is dan verlost van zijn lijden, maar anderen houden er wel nare gedachtes of zelfs een trauma aan over. Een vriendin van mij zat trouwens laatst in de trein toen er iemand voor sprong. Ze vertelde dat sommige mensen het zo erg vonden voor degene die zelfmoord had gepleegd en zijn familie. Maar ondertussen had mijn vriendin wel écht een belangrijke afspraak. Zij kon die gelukkig nog verschuiven, maar je zult bijvoorbeeld maar naar een begrafenis moeten of ergens écht niet onderuit kunnen. Dan denk ik: als je dan zelfmoord pleegt, zorg dan dat zo min mogelijk mensen er last van hebben.”

Lisa en Marian staan wat zelfmoord betreft dus lijnrecht tegenover elkaar. Maar wat vind jij? Ben je het met een van deze dames eens, of is voor beide meningen wel wat te zeggen? Wij zijn benieuwd!