Hoe weet je zeker dat je wel of geen kinderen wil?

Kinderwens: vroeger versus 2019

Je grootouders twijfelden er geen seconde over. Kort nadat ze in het huwelijksbootje stapten, begonnen ze met een gezinnetje te stichten. Dat hoorde in die tijd nou eenmaal bij het plaatje van huisje-boompje-beestje, vooral in de kerkelijke kringen. Bovendien was de anticonceptiepil pas vanaf 1960 te koop. Kinderen krijgen was geen keuze, dat deed ze zonder na te denken. Gelukkig werkt het al jaren niet meer zo. Vrouwen die twijfelen of ze kinderen willen, we kijken er niet meer van op. Overbevolking, reislust, ziekte, een slechte jeugd of gewoon... simpelweg 'niks met kinderen hebben'. Het zijn allerlei redenen om er niet aan te beginnen. We vroegen negen vrouwen om hun mening.

Geen kinderwens

Marijke (30): "Vanaf mijn vijftiende wist ik zeker dat ik geen moeder wilde worden. Ik heb gewoon nooit wat met kinderen gehad. Ik heb een nichtje en een neefje: leuk voor een uurtje, maar ik ben blij als ze terug naar hun ouders gaan. Ik heb kinderen niet nodig om gelukkig te zijn. Om de een of andere manier wordt het als raar beschouwd als je geen kinderen wilt. Terwijl het voor mij net zo normaal is als er wel voor kiezen. Op mijn twintigste heb ik besloten dat ik gesteriliseerd wilde worden. Na tien jaar wachten is het kortgeleden eindelijk gebeurd."

Melanie (28): "Sinds ik samenwoon met manlief werd snel duidelijk dat we geen kids wilden. Vroeger dacht ik dat ik wel moeder wilde worden. Achteraf gezien dacht ik gewoon dat dat normaal was. We hebben een paar jaar geleden al overwogen om een van ons te laten steriliseren. Omdat we jonger dan 30 jaar waren kon dat nog niet. Onze kinderwens komt niet meer denk ik. Wij reizen liever rond dan dat we kinderen krijgen. We vinden onze neefjes leuk, maar als we thuis komen zeggen we nog iedere keer tegen elkaar: ‘fijn dat wij zelf geen kids hebben'."

Sabrina (36): "Ik heb nooit een kinderwens gehad en raakte vorig jaar onverwachts zwanger. De afspraak bij de abortuskliniek stond vast, maar deze heb ik na vijf dagen geannuleerd. Ondanks mijn twijfels heb ik het kindje gehouden en ben ik heel gelukkig met haar. Ik heb nog steeds geen kinderwens, maar wel een 'Jackie-wens' - zo heet mijn dochtertje."

Altijd al een kinderwens gehad

Monique (45): "Al vanaf jongs af aan wist ik dat ik kinderen wilde. Op mijn vijfde las ik het boek ‘Moeder worden’ al van voren naar achteren. Maar het leven had zo zijn verrassingen. Toen ik er op mijn 28e - na gestudeerd en gewerkt te hebben - er klaar voor was, duurde het anderhalf jaar voordat ik zwanger was. Ik kreeg helaas een miskraam. Mijn relatie ging in een neerwaartse spiraal en liep stuk. In 2007 ben ik getrouwd met mijn nieuwe lief en twee jaar later is onze zoon geboren. Ik had meer kinderen gewild, maar dat zat er niet in. Mijn man werd ziek en is in 2011 overleden."

Sarah (21): "Zelf heb ik weinig liefde ontvangen van mijn ouders en ik wil mijn eigen kinderen geven wat ik heb gemist. Mijn vader overleed toen ik 2 jaar was en mijn alleenstaande moeder heeft narcistische trekjes. Als ik 30 jaar ben wil ik mijn eigen gezin stichten. Ik wil wachten omdat ik voor mijn gevoel tot die tijd zelf nog een kind ben. Daarnaast wil ik ook in therapie, zodat ik patronen van vroeger kan doorbreken en ik een goede moeder kan zijn voor mijn kinderen."

Inge (29): "Al toen ik 8 jaar was, wist ik het zeker: ik wil jong moeder worden. Toen mijn ouders scheidden op mijn twintigste, wist ik zeker dat ik het zonder partner wilde doen. Als mensen na een relatie van dertig jaar nog uit elkaar gaan en ongezonde ruzies een enorme impact hebben op kinderen, leek me alleenstaand ouderschap een beter scenario. Toen ik 21 jaar werd kwam ik er pas achter hoe lastig dat zou worden, omdat ik PCOS heb. Twee jaar later ging ik het traject in op alleenstaande moeder te worden. Dankzij hormoonbehandelingen ben ik zwanger geraakt en op mijn 24e werd mijn tweeling geboren. Hoe zwaar het ook is, ik ben dolgelukkig."

Gegroeide kinderwens

Anne Marijn (36): "Ik heb nooit een kinderwens gehad totdat mijn moeder overleed. Vanaf kinds af aan dacht ik dat trouwen en een gezin krijgen niets voor mij was. Mijn ouders hadden een slecht huwelijk. Hij was veel van huis en ging vreemd. Ik was 15 jaar toen mijn ouders gingen scheiden. Ook ik verbrak het contact met mijn vader. Hun leven wilde ik zelf niet leiden. Ik wilde reizen en vond het beter om geen kinderen te krijgen. Ik had ook helemaal geen gevoel dat ik graag voor kleintjes wilde zorgen. Een jaar na het overlijden van mijn moeder kwam de kinderwens opeens. Ik miste familie en wilde die leegte dolgraag opvullen."

Patricia (35): "Ik twijfelde heel erg lang omdat ik 'het' niet voelde. Ik zag mezelf echt niet als een moeder. Daarbij raakte ik erg gefrustreerd over het onbegrip. Iedereen gaat er maar vanuit dat je kinderen wilt. ‘Daar zijn we toch vrouw voor?’ Dat mijn man juist erg graag wilde, was voor mij de reden om dieper in mijn gevoel te duiken. Ik heb heel veel vrouwen gesproken die juist wel of niet moeder wilden worden. Wat voor mij de doorslag gaf, was dat ik in tegenstelling tot vrouwen zonder kinderwens geen heel duidelijke ‘nee’ had. Bij twijfel wel doen, werd het dus."

Trudie (50): "Omdat ik misbruikt en mishandeld ben door mijn vader, heb ik heel lang getwijfeld of ik zelf wel kinderen wilde. Ik was heel bang dat ik mijn kinderen ook zou gaan slaan. Toen hij stierf in 2000 heb ik toch voor kinderen gekozen. Mijn man heeft me kunnen overhalen door te zeggen dat hij een oogje in het zeil kon houden. Op mijn 32ste werd ik voor de eerste keer moeder. Ik kon niet geloven dat je ooit een kind iets aan zou kunnen doen. Er kwam zo’n oergevoel in me los. De liefde die ik voor dat kleine meisje voelde was met geen pen te beschrijven."

Invloed van jeugd

Het mag duidelijk zijn: de keuze om wel of niet een gezin te stichten is niet zwart-wit. Iedereen is anders en daarom is elke situatie mogelijk. Dat beaamt ook psycholoog Robbert Houtman van praktijk Isamu: "Er zijn geen gouden regels wie wel of niet geschikt is voor moederschap. In mijn werk spreek ik met veel mensen die een rottige jeugd hebben gehad, maar zelf heel lieve ouders zijn. Wel zijn ze vaak voor zichzelf te streng. Aan de andere kant kan het ook voorkomen dat mensen zo beschadigd zijn door hun verleden dat ze geen ouders kunnen of willen zijn."

Perfectie bestaat niet

Ben ik wel goed genoeg? Zal ik wel van mijn kind houden? Word ik wel een leuke moeder? Angst en onzekerheid zijn redenen waarom vrouwen vaak twijfelen. "Het is niet per se verkeerd als je die gevoelens hebt. Met therapie kan onzekerheid of een eventueel trauma verholpen worden. Twijfels kun je ook juist omarmen. En realiseer je dat wat jij vroeger hebt meegemaakt, niet nogmaals hoeft te gebeuren."

Houtman benadrukt ook dat je de lat voor jezelf niet te hoog moet leggen: "Je hoeft geen perfecte ouder te zijn, je moet goed genoeg zijn. Je kunnen verplaatsen in een kind en een kind kunnen troosten zijn bijvoorbeeld belangrijke eigenschappen die een ouder moet hebben."

Water bij de wijn?

Een scenario kan ook zijn dat jij twijfelt, maar je partner een sterke kinderwens heeft. "Als je zelf twijfelt, maar je hebt veel vertrouwen in je partner als ouder - en niet alleen omdat hij/zij het graag wil - waarom zou dat dan niet van doorslaggevende betekenis mogen zijn? Bespreek je twijfels wel, want je moet het niet alleen voor jezelf, maar ook voor je partner doen."

Wees realistisch

Ook wanneer je 100% zeker weet dat je kinderen wilt, heb je valkuilen. "Wie volledig achter haar kinderwens staat, kan ook naïef zijn. Stel jezelf de vraag: ben ik niet onrealistisch of te idealistisch? Ouderschap is nu eenmaal intens en het kan daarom tegenvallen. Soms is alleen een intentie niet genoeg. Realiseer je hoe je echt bent en niet hoe je wilt zijn. Zorg dat jij en je partner elkaar een spiegel voorhouden."

Als je nog twijfelt, onthoud dan ook: "Moeder zijn is geen voorwaarde voor geluk. Je bent niet per se gelukkiger door wel voor ouderschap te kiezen. Ook als je besluit om geen kinderen te krijgen kun je gelukkig zijn."

Lees ook: Wat je nooit moet zeggen tegen een vrouw zonder kinderwens