Rosalie (28) is pilote: ‘Ik krijg bepaalde dingen eerder voor elkaar dan een man’

Een vrouw zijn in een mannenwereld, dat moet pittig zijn. Vooral in de met testosteron gevulde wereld van de vluchtvaart. We interviewden Rosalie over haar werk als pilote. “Als er vertraging is, wordt er vanuit gegaan dat het mijn schuld is."

Op de tweejarige pilotenopleiding was het grote verschil in manvrouwverdeling al te merken. Slechts 2% was vrouw. Hoewel ze maar één andere vrouwelijke klasgenoot had, waren er vooral veel voordelen. “Ik hoefde maar te knipperen en de mannen kwamen al achter me aan. Verder waren ze ook extreem behulpzaam als ik vragen had over tentamens. Ook de instructeurs waren blij, want in de collegezalen houden mannen zich in als er een vrouw bij is.”

Wanneer ga je écht vliegen?

“Ik werk nu anderhalf jaar als piloot bij mijn vliegmaatschappij en ik doe voornamelijk Europese vluchten waarbij wij in één dag heen en weer vliegen. In de cockpit heb je twee piloten: de captain en de co-piloot. Momenteel ben ik de laatste. Na een aantal jaar kun je promoten tot captain. Veel familie en vrienden vroegen mij eerst: ‘Wanneer ga je nou écht vliegen?’ Veel mensen denken namelijk dat de co-piloot het ‘slaafje’ is en zelf niet vliegt. Dat is helemaal niet waar. Vaak vlieg je om en om. De heenreis doet de captain en de terugreis doe ik bijvoorbeeld.”

Werken met mannen

“Ik heb pas één keer meegemaakt dat we met twee vrouwen in de cockpit zaten. Wereldwijd is slechts 3% van de piloten een vrouw. Je moet er dus wel tegen kunnen om bijna altijd de enige vrouw te zijn in de cockpit. Ik houd wel van de directheid van mannen. Ze zijn recht voor zijn raap. Wel zijn er veel mannen die al bevooroordeeld zijn. Aan het begin van een werkdag krijg ik weleens te horen: ‘Goh, vlieg ik met jou?’. Of ze verwachten dat ik een harde landing zal maken, alleen omdat ik een vrouw ben. Ooit zei een instructeur tegen me dat hij ‘niets anders had verwacht van een vrouw’ toen ik tijdens een training een harde landing maakte. Achteraf kan ik er wel om lachen. Nu weet ik dat ik op dat soort momenten heel direct moet reageren. Als je open bent, respecteren ze je.”

Vooroordelen

Niet alleen haar collega’s, maar ook de passagiers kunnen behoorlijk lelijke opmerkingen maken. “Eens in de paar weken wordt er een harde landing gemaakt. Het kan iedere piloot overkomen. Toen het een tijdje geleden gebeurde, hoorde ik een passagier zeggen: ‘O, het was vast de vrouwelijke piloot.’ Ook het cabinepersoneel mompelt weleens dit soort dingen. Soms kunnen mensen zulke sarcastische kutopmerkingen maken. Een andere keer zei een Nederlandse man, type lompe boer, bij binnenkomst tegen de captain die naast me stond: ‘Zij vliegt toch niet, hè?.’ Ook als er vertraging is, wordt er door sommige mensen vanuit gegaan dat het mijn schuld is. Een vrouwelijke collega heeft zelfs wel eens meegemaakt dat een man uit het vliegtuig stapte toen hij ontdekte dat er een vrouw vloog.”

Stoer

Ondanks negatieve reacties ziet Rosalie het werken in de luchtvaart nog steeds als haar droombaan. Want gelukkig zijn er ook genoeg positieve reacties. “Laatst vroeg een passagier of hij een foto van mij mocht maken voor zijn dochtertje. Hij vertelde dat ze later ook piloot wilde worden, maar ze dacht dat vrouwen dat niet mochten. Ook roepen vrouwelijke passagiers vaak dat ze het heel stoer vinden dat er een vrouwelijke piloot is. Ook in mijn privéleven wordt er enthousiast gereageerd. Op feestjes vertel ik soms alleen dat ik op Schiphol werk, omdat ik anders een vragenvuur krijg als ik zeg dat ik pilote ben!”

Voordeel van vrouw zijn

“Het grootste voordeel om een vrouw in een mannenwereld te zijn? Ik krijg bepaalde dingen eerder voor elkaar dan een man. Als ik bij een vertraging aan het mannelijk ruimbagagepersoneel vraag om ‘even iets harder hun best te doen’ zodat we snel kunnen vertrekken, dan rennen ze echt een stukje harder. Sommige mannelijke piloten zouden eerder agressief dan charmant reageren in zo’n situatie.

Seks op de ‘werkvloer’

En wat vindt Rosalie over het eindeloze gerucht dat piloten en stewardessen allemaal met elkaar het bed induiken? “Het gebeurt veel in de luchtvaart, maar dat geldt ook voor advocatenkantoren en ziekenhuizen. Je trekt snel naar elkaar toe omdat je veel gemeen hebt en elkaar goed begrijpt. Sommige cabineleden zijn echt ‘streepjesgeil’. Op een pilotenuniform zitten streepjes. Drie staat voor captain, twee staat voor co-piloot. Daar worden ze helemaal wild van. Zij maken vaak een move naar de piloten. Een captain vertelde mij een keer dat een vrouwelijke collega van in een badjas en daaronder poedelnaakt voor zijn hotelkamerdeur stond. Als je een relatie hebt, moet je dan héél sterk zijn. Zo heb je ook collega’s die hun titel gebruiken om vrouwen te regelen. Als ze tijdens het uitgaan vertellen dat ze piloot zijn, gaan de vrouwen metéén plat.”

Goede afspraken

“Niet elk huwelijk gaat kapot. Je moet jezelf niet laten leiden door de rest. Mijn vriend woont momenteel in het buitenland en werkt ook als piloot. Omdat we in een lange afstand relatie zitten, hebben we duidelijk afspraken gemaakt. Eén scheve schaats betekent einde relatie.”

“Ondanks de vooroordelen en negatieve reacties, zou ik nooit willen stoppen met vliegen. Zelfs niet als ik ga settelen.”

*Om privacyredenen is Rosalie een gefingeerde naam.

Lees ook: Isabeau heeft meerdere relaties: 'Er zijn mannen die er misbruik van maken.'