Ik & mijn studie: BW

Wat houdt het in en welke vakken krijg je zoal?
De studie BW heeft sinds een aantal jaar een bachelor-master structuur, waarvan de eerste 3 jaar bachelor met basisvakken en veel verplichte onderdelen. De Universiteit Leiden biedt 4 masters aan, die allemaal 2 jaar duren (bij goed plannen tenminste), en de bedoeling is dat studenten met een bachelor diploma BW makkelijk aan andere universiteiten een master kunnen volgen.

De bachelor vakken zijn vooral bedoeld om basiskennis te verwerven over processen in het menselijk lichaam, zo gaan de meeste eerstejaars vakken over de embryonale ontwikkeling en vervolgens over de opbouw en functie van een cel. Verderop in de opleiding gaan de vakken steeds meer richting systemen in plaats van een individuele cel. Dus communicatie tussen cellen, orgaansystemen en dan vooral ziektebeelden waarbij deze normale fysiologische functies verstoord zijn. Veel verschillende vakgebieden passeren de revue, zoals neuroscience, infectieziekten, genetica, immunologie en hematologie. Ook wordt een groot deel van de tijd besteed aan wetenschappelijke vorming, wat inhoudt dat studenten leren een onderzoeksopzet te maken aan de hand van recente wetenschappelijke literatuur. Ook in het engels verslagen en artikelen schrijven en presenteren is een belangrijk onderdeel van de bachelor BW. Er zijn ook veel practica in de bachelorfase van de studie, van fysiologie (zelf meten van je longinhoud), tot microscopie (cellen identificeren en natekenen) tot labwerk (cellen kweken, DNA isoleren). Wel fijn om alvast wat ervaring met pipetten vasthouden te hebben voor je echt het lab in gaat tijdens je stage!

Zoals gezegd biedt de universiteit Leiden 4 masters aan, namelijk de research, educatie, management of communicatie master. Het eerste masterjaar is in principe voor iedereen gelijk, met een aantal verplichte vakken (die je wel zelf mag kiezen) en een stage. De vakken zijn hier met veel minder studenten tegelijk, gemiddeld 15 studenten, waardoor de docenten meer persoonlijke aandacht aan iedereen kunnen besteden. Dit betekent natuurlijk ook dat je zelf dus meer moet meedoen, maar dat gaat meestal vanzelf. Het tweede jaar is dan de specifieke gekozen master; zelf doe ik de research master waarbij ik meer keuzevakken moet doen (om genoeg studiepunten te halen) en een tweede masterstage (tegelijk ook afstudeerstage). De andere masterrichtingen hebben geen tweede stage in het programma maar vooral vakken gericht op de gekozen richting.
In het tweede jaar van de bachelor is er ook een uitwisselingsproject met het Karolinska Institutet in Zweden, wat door veel mensen als heel leuk wordt ervaren. Er mogen dan een aantal studenten een semester in Zweden studeren en een aantal Zweedse studenten komen hier in Leiden studeren. Vanaf dat moment is het onderwijs dan ook in het Engels, wat gelukkig snel genoeg went omdat ook alle studieboeken en literatuur in het engels zijn. Keuzevakken kunnen ook op een andere universiteit en/of in het buitenland gevolgd worden, wat ook wel gestimuleerd wordt vanuit de universiteit.

Hoe kwam je erop om dit te gaan studeren?
Ik wilde geen geneeskunde studeren omdat ik geen arts wil worden, maar wilde wel de kennis hebben over het menselijk lichaam. Al op de basisschool haalde ik wel eens boeken uit de bibliotheek over hoe het menselijk lichaam werkt en op de middelbare school vond ik biologie één van de leukste vakken. Nu vond ik de onderdelen over planten en dieren, ecosystemen totaal niet interessant, dus kwam toch weer het menselijk lichaam als interessantste uit de bus. Toen ben ik rond gaan kijken welke studies hierop aansloten en kwam ik via het studiefestival in Leiden meer te weten over de studie Biomedische Wetenschappen. Ik ben toen nog naar een open dag op de universiteit Leiden geweest en daar werd ik helemaal blij van! Natuurlijk is het dan nog een gok of het echt is wat je wilt, maar dat kan je vaak toch pas echt bepalen als je er een tijdje mee bezig bent.

Wat vind je er zo leuk aan?
Zoals ik al zei, ben ik erg gefascineerd door het menselijk lichaam. Het is toch wonderlijk dat een mens bestaat met hersenen die alles coördineren, een immuunsysteem tegen infecties, een hart dat bloedcellen beladen met zuurstof rondpompt, een paar nieren die zorgen dat alle overtollige stoffen worden uitgescheiden... En het meest wonderlijke vind ik nog dat dat alles ontstaat uit 1 cel met een hoeveelheid DNA waar je u tegen zegt. Om ten eerste te leren hoe dit normaal gesproken in zijn werk gaat (voor zover dit bekend is, vaak missen er nog grote stukken informatie over een bepaald proces), en ten tweede wat er dan dus verkeerd gaat bij ziekte, vind ik heel interessant. Ook de manier van wetenschappelijk denken spreekt mij aan, ik vraag me vaak af waarom iets eigenlijk zo is, hoe een bepaald ziektebeeld wordt veroorzaakt etc.

Loop je ook stage?
Binnen de studie BW worden in principe 3 stages gelopen op een onderzoeksafdeling. Aan het eind van de bachelor (eind 3e jaar) moet ook een stage worden gelopen van in totaal 16 weken. Dit klinkt lang, maar als je zelf in een lab meedraait merk je hoe lastig wetenschappelijk onderzoek eigenlijk is en hoeveel tijd dingen soms kunnen kosten. Dit geeft wel een goed beeld van het werken in een lab en of dit ook iets voor jou zou zijn om te blijven doen. Het kan natuurlijk ook tegenvallen, maar ik denk dat dat bij elke studie het geval kan zijn. In de master valt dus in elk geval een eerste stage van 20 weken, en in het geval van de research master een tweede stage van minimaal 28 weken. De stages worden altijd afgesloten met een verslag en een presentatie op de afdeling zelf.
Ook kun je stage lopen in het buitenland. Er zijn redelijk wat universiteiten over de hele wereld die een samenwerkingsverband hebben met de universiteit Leiden en ook als je zelf een laboratorium hebt waar je graag naar toe zou willen is dat vaak wel te regelen. Hier zijn ook beurzen voor beschikbaar om dit te kunnen financieren maar meestal ben je er zelf toch ook een hoop geld aan kwijt.

Op welke functies kun je ermee solliciteren als je afgestudeerd bent?
In principe word je opgeleid tot onderzoeker, dus kom je in een laboratorium te werken. De meeste (beginnende) onderzoekers die in het onderzoek willen blijven zullen een promotie-traject in gaan, waarbij je 4 jaar onderzoek doet aan een specifiek onderwerp en daarover een aantal artikelen moet publiceren. Als je na die tijd voldoende materiaal hebt verzameld (dus genoeg hebt gepubliceerd) kun je promoveren. Vervolgens kun je als postdoc aan het werk, binnen Nederland of in het buitenland, en eventueel een eigen onderzoeksgroep opzetten. Je moet vanaf dat moment zelf je geld binnenhalen voor het onderzoek dat je wilt doen, wat soms moeilijk kan zijn.
Ook kun je via de verschillende masters terecht komen in het onderwijs (educatie, docent biologie dus), in de journalistiek (communicatie) of in het bedrijfsleven (management). In de (farmaceutische) industrie wordt ook altijd nog veel onderzoek gedaan, bijvoorbeeld naar de effectiviteit van een bepaald medicijn of de ontwikkeling hiervan, dus hier is ook vraag naar goed opgeleide wetenschappers. Keus genoeg dus, al zal de meeste nadruk (althans hier in Leiden) liggen op het opleiden tot onderzoeker in een laboratorium.

Op welke scholen kun je deze opleiding volgen en in welke vorm (voltijd/deeltijd/duaal)?
De studie Biomedische Wetenschappen kun je in Nederland volgen op universiteiten in Leiden, Utrecht, Amsterdam en Nijmegen. Zorg wel dat je van tevoren goed geïnformeerd bent waar de nadruk op ligt binnen de studie. De meeste informatie daarover krijg je denk ik op open dagen en studiefestivals van huidige studenten. Dat is het belangrijkste advies wat ik kan meegeven bij de keuze voor een studie: vraag informatie aan studenten, bezoek open dagen en studiefestivals en zorg dat je te weten komt wat je graag wilt weten over de studie.