Ze was in: Noord Noorwegen (deel 1)
Journaliste Marieke Ordelmans maakte een 6-daagse trip door deze wonderlijke Arctische wereld. Deze week: De Lofoten eilanden. Een waar paradijs boven de Poolcirkel.
Lofoten Archipel
Mijn eerste bestemming in Noord-Noorwegen is de Lofoten Archipel, een eilandengroep voor de westkust van Noorwegen in de provincie Nordland. Volgens veel gerenommeerde ranglijsten behoren de Lofoten tot de mooiste eilandengroepen ter wereld. Met deze belofte in het vooruitzicht heb ik - vliegangstpatiënt - wel een vliegreis van zeven uur over, waarbij we drie keer moeten overstappen. Eenmaal onderweg wordt de belofte direct al waargemaakt. Als we in een klein propellervliegtuigje van Widerøe van Bodø naar Svolvear vliegen, zien we vanuit het raampje bevroren babyblauwe meren die fonkelen als kristallen, hoge bergtoppen en kilometers oceaan waaruit kleine eilandjes opdoemen. Mijn vliegangst is voor even verdwenen.
Pitoresk Svolvær
Svolvær is de hoofdstad van de eilanden en één van de vele karakteristieke vissersplaatsen, met typische rood en wit geschilderde houten huisjes dicht langs en op het water. De ?stad? telt slechts 5000 inwoners tegenover (opmerkelijk!) 2000 hotelbedden. Alles gebeurt op en rondom de knusse boulevard waar enkele bars en restaurants gevestigd zitten, met een wijds uitzicht over de haven en oceaan. Dat de eilandengroep voor velen een (visuele) inspiratiebron is, blijkt wel uit de grote hoeveelheid galeries die verspreid zitten over de talloze kleine, verlaten dorpjes. Veel fotografen en kunstenaars laten zich inspireren door de bergen, het water, het onvoorspelbare weer en de traditionele visserij.
To do:
Hike&Bike
Voor sportievelingen zijn de Lofoten eilanden een waar sportparadijs. Flaneren over de boulevard doe je in Svolvær niet, dus laat je hakken thuis en pak een paar stevige (berg)schoenen in en een waterdicht windjack. Op dag twee trekt onze groep samen met gids Jann de bergen in voor een korte fietstocht en een mooie wandeling naar Glomtind. Het landschap is ruig, met veel rotsen, lage begroeiing, diepe inhammen en kraakheldere meren. We klimmen slechts naar en hoogte van 479 meter, maar omdat de bergen in Noord-Noorwegen bijna kaarsrecht in zee staan voelt het alsof we erg hoog zitten. Jann legt uit dat de flora en fauna hier hetzelfde zijn als op 2000 meter hoogte in de Franse Alpen. Zo noordelijk zitten we dus. Uiteindelijk bereiken we de top met een spectaculair uitzicht van 280 km over Westfjord en de westelijke Lofoten. Bij helder weer zouden we zelfs Zweden kunnen zien, vertelt Jann. Echter, de lage sluierbewolking die nu boven zee en rondom de bergen hangt geven de Lofoten iets mysterieus.
Zeekayakken
De volgende dag gaan we het water op met gids Frank, een voormalig Navy SEAL die samen met twee collega?s nu toeristen en bedrijven meeneemt op outdoor avontuur voor een ?mind moving? experience, zoals ze maar al te graag benadrukken.
In de juiste periode (oktober tot januari) is de kans groot dat je in de walvisrijke wateren orka?s treft. Of potvissen in de zomer. Helaas reizen wij net buiten het seizoen, maar ik besluit direct om nogmaals terug te gaan om deze imposante reuzen eens te aanschouwen. Samen met een collega-journalist peddelen we in een stabiele, gele kayak over zee. De zon heeft zich helaas weer verstopt achter de laaghangende wolken die nu als een soort waterval van de fjorden naar beneden glijden, de zee in.
Toch blijft het uitzicht spectaculair en voel je je op het water onmiddellijk één met de natuur. We varen door het dorpje Henningsvaer, waar de hoofdweg de zee blijkt te zijn. Het leven hier draait om de visserij en even bekruipt mij een eenzaam gevoel. Het is hier verlaten en hoe dromerig deze plek ook is, ik kan me niet voorstellen hoe het is om hier te wonen. De Noren begrijpen niets van deze gedachten. "Kijk dan", gebaart onze gids enthousiast met zijn armen. "Je hebt hier alles wat je nodig hebt. Natuur, rust, wildlife, visserij en internet!" Na een zowel fysiek als mentaal zware job bij de SEAL?s, kon hij zich geen betere plek op de wereld voorstellen. Vrede en leegte van het landschap alom.
Surfen
Ondanks de noordelijke ligging, is de temperatuur op de eilanden vrij aangenaam. Zeker als op de tweede dag ?s middags de zon doorbreekt en de mistige, grijze wolken veranderen in donzige, witte pluizenbollen die een waar schouwspel vormen rondom de puntige bergtoppen. Dit milde kunstklimaat is te danken aan de warme Golfstroom. De gemiddelde temperatuur in de zomermaanden ligt op zo?n vijftien graden. De Lofoten telt een tiental eilanden, die verbonden zijn doormiddel van één hoofdroute: de E10. Over bruggen en door tunnels reis je comfortabel van het ene eiland naar het andere.
De Nederlandse gids Henk, die hier sinds maart 2011 woont voor rust en ruimte, neemt ons mee op een tour langs de hoogtepunten van de eilanden. Het is bijzonder om te ontdekken dat de Lofoten naast ruige berglandschappen, ook bijna tropische witte zandstranden kent. Palmbomen groeien er niet, maar de zee is er helder blauwgroen en ook de surfers ontbreken niet. Unstad, een gehucht waar slechts 100 huisjes staan, ligt aan het strand met de beste golven en vanuit heel de provincie komen hier in het weekend jongeren surfen. Een bizar gezicht, maar voor vele surfers ongetwijfeld een droom om hier - op een verlaten strand boven de Poolcirkel - eens op de plank te staan.
Slapen
Ga je voor luxe en comfort? Aan de boulevard in Svolvær staat het moderne Thon hotel. Een verblijf dat qua architectuur flink uit de toon valt in deze oude vissersstad, maar geen last van hebt als je in je hotelkamer staat met een waanzinnig uitzicht op zee en de traditionele vissershuisjes. De kamers hebben ramen van vloer tot plafond, waardoor je 's morgens vroeg het gevoel hebt naar een ansichtkaart te staren als je het gordijn opentrekt.
Wil je authentiek Noorwegen ervaren? Slaap dan een nachtje in een authentieke houten vissershut op palen boven het water. Svinoya Rorbuer verhuurt diverse rorbu?s in de baai van Svolvær, die van binnen wel iets weg hebben van een knusse Oostenrijkse skihut, met als enige verschil het idyllische, kenmerkende Noorse uitzicht.
Eten
Wie aan de Noorse keuken denkt, denkt aan stokvis. De zon- en windgedroogde kabeljauw (of soms andere witvis) is de trots van deze regio en één van de grootste exportproducten. Dankzij het stabiele klimaat wordt de vis die op Lofoten wordt geproduceerd, als de beste stokvis aangemerkt. De vis wordt onmiddellijk na de vangst bereid. Na het verwijderen van de ingewanden wordt de vis in zijn geheel gedroogd of gesplitst langs de ruggengraat, waarbij de staart voor de verbinding zorgt. De vis hangt in de buitenlucht aan rekken van februari tot mei of wordt in speciale ruimtes gedroogd. Als ik er ben in augustus zijn de rekken leeg, maar in ieder restaurant prijkt stokvis op de kaart. De smaak is ietwat penetrant en de textuur wat droog, maar wie Noord-Noorwegen aandoet, kan niet vertrekken zonder het minstens één keer gegeten te hebben. Je kunt Stokvis ook als krokante, zoute snack wegknabbelen.
Wonderen van Moeder Natuur
Tien weken donker en tien weken licht. In Noorwegen kijken ze er niet meer van op. In de wintermaanden is het hier 24/7 donker. Hierdoor kun je wel het mysterieuze groene Noorderlicht goed zien, Aurora borealis genaamd. In de zomermaanden (eind mei tot midden juli) gaat de zon niet onder, dan is Noord-Noorwegen gehuld in de dromerige midzomerzon waarbij hij niet meer achter de horizon verdwijnt.
Volgende week kun je op Ze.nl deel twee van het reisverslag door Noord-Noorwegen lezen, met o.a. een bezoek aan de Noordkaap, het noordelijkste puntje vasteland van Europa. Kijk voor meer informatie op www.visitnorway.nl!