Zwartboek, de 'verboeking'

Er zijn weinig mensen die niet de befaamde film Zwartboek hebben gezien. De internationaal geprezen film was de Nederlandse inzending voor de Oscars in 2007, won in Venetië een prijs voor beste internationale film, brak alle bezoekersrecords in Nederland, en ga zo maar door. Het scenario van Gerard Soeteman en Paul Verhoeven is zo'n succes dat het op allerlei manieren bewerkt wordt. Tot een dvd voor blinden en slechtzienden bijvoorbeeld, maar ook tot een boek. Laurens Abbink Spaink en Erik Brus realiseerden de 'verboeking' van Zwartboek. Daarvoor werkten ze nauw samen met de scenarioschrijvers.

Vluchten

In Zwartboek volg je de 26-jarige joodse Rachel Stein aan het eind van de oorlog. De jazz-zangeres zit al een aantal jaar ondergedoken als haar onderduikadres wordt gebombardeerd. Hierna probeert ze via de Biesbosch te vluchten naar reeds bevrijd gebied. Maar de boot waar zij zich in bevindt, vaart in een fuik en er vindt een massale slachting van de vluchtelingen plaats. Wonderbaarlijk genoeg overleeft Rachel dit en komt onder de schuilnaam Ellis de Vries bij het verzet terecht. Haar opdracht is een Duitse officier te verleiden en zo mee te helpen aan de bevrijding van gevangen genomen verzetsstrijders. Dit brengt vertwijfeling en verwarring met zich mee.

Goed leesbaar

Het boek is goed leesbaar en niet, zoals je misschien zou verwachten, een soort gedrukt script van de film. Er is daadwerkelijk een roman gemaakt van de film. Dialogen zijn geschreven zoals het in een boek hoort. Je leest er niet direct aan af dat het een 'verboeking' van de film is. Wel zitten er duidelijk weinig diepere lagen in het boek. Maar dat is niet gek gezien de tijd die Abbink Spaink en Brus erin hebben gestoken. Het scenario is in tweeëneenhalve maand bewerkt tot dit boek, terwijl Soeteman en Verhoeven jaren met het script zijn bezig geweest.

Vernieuwend

Toch is het een aanrader, omdat het verhaal zo indrukwekkend is. Vooral omdat het de oorlog op een hele vernieuwende wijze benadert. Goed of slecht zijn in de oorlog blijkt niet zo zwart-wit te zijn als je vaak geneigd bent te denken. Het verhaal is zo aandoenlijk en indrukwekkend dat je het boek in een mum van tijd uit hebt.

Zwartboek / 10-editie
Gerard Soeteman & Paul Verhoeven
218 bladzijden
Uitgeverij Podium
ISBN 9789057591303