De supervrouwen van WNF: Elies Arps

Mijn naam is Elies Arps, 37 jaar, getrouwd met Edo en moeder van zoon Jochem, net drie jaar oud. Ik ben geboren en getogen in Oegstgeest. Op mijn negentiende ben ik naar Amsterdam vertrokken waar ik ruim 16 jaar gewoond heb. Daar behaalde ik een HBO diploma en studeerde ik bestuurskunde aan de Vrije Universiteit. De laatste jaren woonde ik in Maarssen, een heerlijk dorp langs de rivier De Vecht onder de rook van Utrecht.

Wat zijn je passies?

Ik ben dol op dansen en hou erg van sporten zoals zwemmen, zeilen en fietsen. Verder vind ik het heerlijk om door de natuur te wandelen en kan ik heel blij worden van een mooie bos bloemen. En, misschien cliché, maar wel waar; mijn zoon is mijn passie!

Wat vind jij belangrijk in het leven?

Het allerbelangrijkste in mijn leven zijn mijn gezin, mijn familie en vrienden. Ik ben een sociaal mens en geniet van mensen om me heen. Daarnaast wil ik echt een bijdrage leveren aan het behoud van de natuur. De natuur is de basis van alle leven, als we die niet beschermen heeft de aarde geen enkele toekomst en de mens dus niet. We hebben de natuur nodig om te ademen, te eten en drinken en te wonen. Ik hoop dat mensen daar niet alleen van doordrongen raken, maar dat ze er ook naar zullen handelen. Ik heb het geluk dat ik een fantastische baan heb, waardoor ik die overtuiging via mijn werk in de praktijk kan brengen.

Hoe ben je bij het WNF terecht gekomen?

Van jongs af aan ben ik een grote dierenliefhebber; eerst wilde ik boerin worden, daarna dierenarts. Dat heeft mij geholpen de juiste route uit te stippelen naar het werk dat ik nu heb. Ik besloot bestuurskunde te studeren en me te specialiseren in non-profit organisaties die zich inzetten voor het behoud van milieu en de natuur. Na vijf jaar gewerkt te hebben voor een milieuadviesbureau, solliciteerde ik zeven jaar geleden op een baan bij het WNF er werd aangenomen!

Wat is jouw functie binnen het WNF?

Tot twee maanden geleden werkte ik in Nederland als hoofd van het Soortenprogramma. Het beschermen van het leefgebied en het tegengaan van de handel in bedreigde dieren zoals tijgers, neushoorns, walvissen en zeeschildpadden stond daarin voorop. Nu ben ik voor een periode van anderhalf jaar uitgezonden naar ons kantoor in Costa Rica. Daar werk ik als intermediair voor datzelfde programma maar dan specifiek gericht op Latijns Amerika. Promotie van dat programma binnen Europese kantoren en de Europese Unie, fondsenwerving en beleidsbeïnvloeding zijn daarin mijn belangrijkste taken.

Jij hebt je baan opgezegd en bent met je gezin naar Costa Rica vertrokken. Waarom heb je voor Costa Rica gekozen? Dat moet een grote stap zijn geweest om alles en iedereen achter te laten?

Het WNF is een wereldwijde organisatie en we werken aan de bescherming van de natuur in alle werelddelen. Ik ben nu voor anderhalf jaar uitgezonden naar Costa Rica
voor het Wereld Natuur Fonds. Daarna zijn we teruggekeerd naar Nederland. Latijns Amerika is voor het Wereld Natuur Fonds een belangrijke regio. Veel van de meest bedreigde diersoorten, zoals zeeschildpadden, walvissen en dolfijnen leven daar. Bovendien wordt de natuur er bedreigd door grootschalige houtkap, illegale handel en de negatieve effecten van klimaatverandering. Omdat het Latijns Amerikaanse programma gecoördineerd wordt vanuit Costa Rica, is dat onze bestemming geworden!

Ik heb het geluk gehad dat mijn man zijn baan wilde opzeggen om met z'n drieën dit grote avontuur aan te gaan. Geen van allen waren we ooit in Costa Rica geweest. Of mijn man werk kon vinden viel nog maar te bezien (inmiddels heeft hij als consultant al een paar opdrachten binnen). Maar familie en vrienden achterlaten was (en is nog steeds) het moeilijkste deel van het verhaal. We hebben die beslissing ook voor onze zoon moeten nemen, hebben hem weg gehaald bij zijn opa's en oma's en vriendjes van de crèche en uit de buurt. Ik kan me daar soms vreselijk schuldig om voelen. Maar ik ga ervan uit dat het hem een rijker mens maakt, dat hij dingen meemaakt en mensen ontmoet die hem iets positiefs meegeven. En ik hoop dat hij, als hij 16 is, met trots vertellen zal dat hij aan de andere kant van de wereld gewoond heeft.

Waar doe je exact onderzoek naar?

Mijn werk omvat verschillende taken, maar een belangrijk deel richt zich op het tegengaan van de bijvangst van zeeschildpadden door de visserij. Het WNF heeft het afgelopen jaren vele honderden industriële tonijnvissers in onder meer Costa Rica, Panama, El Salvador en Peru overtuigd om hun oude J-vormige vishaken om te wisselen voor cirkelvormige vishaken. Met de nieuwe haak kan wel driekwart procent van de bijvangst van zeeschildpadden worden voorkomen, omdat ze zich er niet meer in kunnen vastbijten. Hierdoor worden nu al enkele honderden volwassen schildpadden per jaar gered. Ook in andere delen op de wereld, zoals in Afrika en Azië, zijn vissers begonnen om de WNF-haken te testen. Je kunt je voorstellen dat er voor dit project veel geld nodig is. De haken moeten gekocht worden, er moeten controleurs mee en de vissers en hun families worden geïnformeerd over het nut en de noodzaak voor de bescherming van zeeschildpadden. Maar er is ook druk nodig vanuit de landen die de tonijn, die hier gevangen wordt, importeren. Daartoe behoort ook Europa. Mijn rol is om fondsen te werven, het programma bekendheid te geven bij (Europese) overheden en om te zorgen dat Europese importeurs alleen nog duurzaam gevangen vis uit deze regio inkopen.

Hoe gaat het nu met de projecten die je hebt opgezet? Merk je al verandering hetzij verbetering?

Natuurbescherming is een proces van lange adem. Voor ons is het heel erg belangrijk dat we goed samenwerken met de lokale bevolking en overheden. Zij zijn vaak het meest afhankelijk van de natuur, in dit geval de vis. Zij moeten overtuigd worden van de noodzaak om zeeschildpadden te beschermen en zij zijn uiteindelijk de beste ambassadeurs van ons werk. Tegelijkertijd kan een zeeschildpad wel honderd jaar oud worden en zijn er bovendien nog andere bedreigingen, zoals vervuiling van de zeeën, het rapen van de eieren en klimaatverandering (waardoor hun legstranden onder de zeespiegel verdwijnen). Ook die bedreigingen proberen we aan te pakken. In dit geval is het feit dat lokale vissers meewerken een heel concreet en belangrijk resultaat. Een resultaat dat overigens niet aan mij te danken is, maar aan de inzet van een grote groep internationale WNF collega's.

Lees ook deel 2 van het interview met Elies Arps: 'niet alleen zeggen maar ook echt DOEN!'