Interview: Nynke Laverman is een muzikale sprokkelaar (I).
Nynke leefde een maand lang bij de nomadenfamilie in Mongolië, mensen wiens leven één grote trektocht is door een immens uitgestrekt landschap. Wiens leven bestaat uit alsmaar opbreken en verder gaan: het oude achterlatend en het onbekende tegemoet. Hun leefwijze en cultuur maakten grote indruk. Haar verblijf bij hen bleek een zeer vruchtbare voedingsbodem voor een album waarop zij met eerder verzamelde bagage op de rug, verrassende afslagen neemt en nieuwe muzikale landschappen binnen marcheert, het grote onbekende tegemoet.
Fryslân boppe!
Nynke is populair geworden door haar muziek te zingen in haar eigen taal: het Fries. "Het begon ooit met de fado, ik zocht naar een manier om het geloofwaardig te brengen. Fado is van oorsprong Portugees, maar ik voelde dat wanneer ik dat zou ga doen dat ik het dan bijna fonetisch moest gaan zingen. Ik spreek de taal helemaal niet. Toen dacht ik aan het Fries, dat is mijn eerste taal. Deze taal ligt het dichtst bij mijn emoties, er zit geen afstand tot die taal en daarom voelt het heel eerlijk. Ik heb nog geen reden gezien om van die taal af te wijken. Het is een mooie zangtaal, het stroomt veel meer dan het Nederlands. Ik voel meer afstand tot het Nederlands, het is voor mij meer een 'informatie-taal'.
Muzikale sprokkelaar
Het eerste album stond vol met Friese fado's, voor haar tweede album ging ze naar Mexico. Mexicaanse, Cubaanse en Argentijnse invloeden kwamen de muziek binnen en zorgden voor een uitbundiger album, waarop Nynke meer kleuren laat zien. En nu gaat ze weer een hele andere kant op. "Ik ben echt een muzikale sprokkelaar, ik heb niet één stijl waar ik me in wil verdiepen. Dat dacht ik eerst wel, want fado beheerste mijn leven. Daarna verlegde mijn interesse naar meer zuidelijke muziek. Ik ben gek op het verzamelen van dingen. Vervolgens ging ik veel meer luisteren naar muziek van bijvoorbeeld Bjork en Radiohead. Ik heb ervaren dat waar je naar luistert, daar wordt je door beïnvloed. Ik maak alleen muziek waar ik zelf iets mee heb.
Friese fanfare
Binnenkomer op het album is het nummer 'De ûntdekker'. Het is heel theatraal en mijn persoonlijke favoriet. "Voor dit nummer heb ik invloeden van de friese fanfare gebruikt. In het dorp waar ik vandaan kom was er een fanfare, daar ben ik mee opgegroeid. Veel snare drums en trombones. Op dit album heb ik voor het eerst electronica gebruikt en ben ik echt op zoek gegaan naar aparte sounds en klankkleuren. Er ging een wereld van geluiden voor me open.
Fries is geen 'lompe boerentaal'
Fries wordt vaak gezien als een 'boerse taal', maar wanneer je Nynke hoort zingen maak je kennis met de pracht van deze taal. "Ik heb nooit bewust gekozen voor het Fries om andere mensen er mee kennis te laten maken. Ik koos voor deze taal, omdat het gevoelsmatig het dichtst bij me lag. Hetzelfde met de fado, het was toen een hele hype, waardoor mijn album goed aansloeg. Maar ik ben niet ingesprongen op die hype, ik deed alleen maar wat goed voor mij voelde en het klopte voor mijn gevoel. Het wordt door ons publiek bijna als exotisch ervaren, omdat we voornamelijk buiten Friesland spelen. Ik vind het heel erg leuk dat mensen op deze manier Fries horen. Ze zijn oprecht verrast dat het poëtisch klinkt, in plaats van een lompe boerentaal.
Binnenkort is deel twee van dit interview te lezen, waar Nynke verteld over haar tijd in Mongolië.
