Downdaten: als hij lager opgeleid is dan jij

Relaties door Karin
Anno 2013 zijn er meer hoogopgeleide vrouwen in Nederland dan mannen. En ja, wat moet je dan als het aanbod schaars is? Ga je voor een man met een lager opleidingsniveau dan jij? En is zo’n relatie niet gedoemd te mislukken?
 
Als je kijkt naar het aantal hoogopgeleide mannen en vrouwen tussen de 25 en 34 jaar in Nederland, dan zijn er 8% meer hoogopgeleide vrouwen dan mannen. Ai! Want deze leeftijdscategorie is juist dé leeftijd waarop je langzaam wilt gaan settelen met die ene ware liefde. Maar dan moet-ie wél beschikbaar zijn...
 
Steeds vaker zie je dan ook hoogopgeleide vrouwen samen met een minder hoogopgeleide man. Uit onderzoek van CBS blijkt zelfs dat bij een op de vier stellen de vrouw de hoogste opleiding heeft. Zij juriste, hij salarisadministrateur. Zij salesmanager, hij bouwvakker. Maar hoe opgewonden word je van een pikant WhatsApp'je vol typfouten? En kun je je vriend wel naar het personeelsfeest op de Zuidas meenemen...? 
 

Of een relatie kan werken tussen een hoger opgeleide vrouw en minder hoogopgeleide man, valt niet met zekerheid te zeggen, volgens Drs. R.E. Klein, psychologe bij Max Ernst GGZ. "Het hangt namelijk geheel af van wat jij belangrijk vindt in een relatie en dus in je partner. Zoek jij een partner die net als jij carrière wil maken, de nadruk legt op presteren en status en overwerken geen punt vindt? Als dit voor jou een belangrijke waarde is, dan is het verstandig om een partner te zoeken die hier net zo in staat. Je kunt bijvoorbeeld een top 5 maken van dingen die je graag terug wilt zien in je partner. Als intelligentie in jouw top 5 staat, dan zal het op lange termijn in de relatie een probleem kunnen vormen."

Myrthe (28), afgestudeerd psycholoog, kan hierover meepraten. Zij was tien jaar lang met haar jeugdliefde D., die vrachtwagenchauffeur is. “Toen ik nog een relatie met hem had, verkondigde ik overal dat het echt geen probleem was dat hij lager opgeleid is dan ik. De reden dat hij lager opgeleid is, is vooral omdat hij niet zo’n schools type is. Hij heeft - zo schatte ik hem in - wel de hersenen voor een HBO-diploma, maar hij is gewoon het type niet om te studeren. Maar nu we al geruime tijd uit elkaar zijn, zie ik eigenlijk pas dat het toch niet helemaal klopte op de een of andere manier. Nog steeds ben ik ervan overtuigd dat hij wel zijn HBO-diploma had kunnen halen, maar toch was er wel duidelijk een niveauverschil tussen ons. Hij was totaal niet bezig om zichzelf te ontwikkelen, zijn sociale skills ontbraken en je kon eigenlijk nooit écht een serieus gesprek met hem voeren. Ook klikte het niet tussen hem en mijn vriendinnen en familie; achteraf ook eigenlijk wel vanwege het niveauverschil. Gesprekken over mijn carrière of ambities kon ik ook niet met hem voeren, laat staan hem meenemen naar een personeelsfeest of een feestje met mijn vriendinnen. Helaas moet ik toch toegeven dat het zeker wel heeft meegespeeld in dat het toch niet werkte tussen ons.”
 

 
Toch zijn er ook voorbeelden waarbij het wel goed gaat, tegen alle verwachtingen in. Zoals bij Jolien (28), een HR-Manager die al twaalf jaar samen is met M., die geen diploma heeft en op wat baantjes na altijd werkloos thuis zit. “Het opleidingsverschil tussen ons is heel erg groot. Ik ben HBO-afgestudeerd en M. heeft niet eens een diploma. Nu hoeft dat niet te betekenen dat je niet uiteindelijk alsnog ook op hoog niveau werkt, maar in zijn geval is dit dus niet zo. Af en toe heeft-ie wat tijdelijk uitzendwerk, maar hij zit voornamelijk werkloos thuis. Als ik dit vertel aan mensen, hoor ik ze denken: dit kan nooit goed gaan. Maar ik ben al sinds mijn 16e samen met hem en we hebben nu zelfs een kindje van een jaar. Nu komt het dus ergens wel goed uit dat hij geen werk heeft, hij is nu huisvader en ik zorg voor de inkomsten. Niveauverschil tussen ons merk ik gewoon niet. Ik ben ook geen welbespraakt en uitbundig typje, ondanks mijn hogere opleiding. Daarbij viel ik altijd al op mannen die wat lager opgeleid zijn; ze zijn vaak wat mannelijker, rauwer en nuchterder. En dat nuchtere heb ik zelf ook.”

Tips
Wat nu als je verliefd wordt op die knapperd zonder papiertje? Leg dan vooral niet de nadruk op jullie verschillen, aldus Klein: "Daarbij dan ook te accepteren dat jullie opleidingsniveau gevolgen met zich meebrengt, zoals niet kunnen sparren met je partner over je werk. Wanneer je voortdurend benadrukt waarin de ander verschilt, leidt dit onherroepelijk tot frictie. Het is beter om te kijken naar waar jullie juist in overeenkomen. Zijn jullie allebei sportief, uitgaanstypes, druk of verlegen? Kijk meer naar de overeenkomsten, dan naar de verschillen en de relatie heeft een grotere kans van slagen. Dit omdat kijken naar de overeenkomsten binding en een saamhorigheidsgevoel geeft. De verschillen zorgen echter voor een gevoel van vervreemding van je partner."

Heb jij (weleens) een relatie (gehad) met iemand met een lager opleidingsniveau? Hoe ging of gaat dat?