Over narcisme: Narcisme en ouderverstoting

Wat houdt ouderverstoting in? 

Zoals eerder gezegd, lijkt het aantal vechtscheidingen in de huidige maatschappij alleen maar toe te nemen en dat is al schrijnend genoeg. Echter, het risico op een vechtscheiding en daarbij ook ouderverstoting als je een narcistische ex hebt, is erg groot.

Wanneer de ex-partner narcistisch is, zal deze vaak proberen de kinderen tegen de andere ouder op te zetten. Dit gebeurt vaak door de ene ouder zwart te maken en situaties te manipuleren; de omgang wordt tegengewerkt of zo moeilijk mogelijk gemaakt. Kinderen worden dusdanig gebrainwasht en gemanipuleerd, dat zij vaak de narcistische ouder die deze technieken inzet, gaan volgen en niet meer aan heldere waarheidsbevinding kunnen doen. Een scheiding is voor kinderen al zo heftig en ingrijpend en als de narcistische ex de boel dan ook nog eens gaat lopen verzieken, wordt het voor een kind al helemaal verwarrend. Ze weten niet meer welke ouder de waarheid spreekt en worden enorm aangetast in hun gevoel van zekerheid en veiligheid. Ieder kind heeft zaken die hij/zij mateloos irritant vindt van zijn/haar ouders. De narcist zal deze uitvergroten. Er worden bewust nare herinneringen opgehaald en negatieve eigenschappen van de andere ouder uitvergroot. Door deze alsmaar aan te kaarten en te herhalen, wordt een kind langzaamaan afwijzend ten opzichte van de andere ouder en negatief geprogrammeerd. Het kan ook zo zijn dat er andere factoren een rol spelen, zoals intimidatie die door de narcistische ouder wordt toegepast of het kind is bang voor straf, waardoor het maar voor de onveilige en instabiele ouder kiest, dit kan ook een loyaliteitskwestie zijn. Een kind voelt feilloos aan welke ouder stabiel is en welke niet. 

Ouderverstoting heeft voor kinderen nogal wat gevolgen. Vaak komen zij er op latere leeftijd pas achter dat de verhalen die de narcistische ouder vertelde, totale leugens blijken te zijn. Vaak zie je dat het kind dan alsnog contact gaat opnemen met de ouder die buitengesloten werd en juist de narcist gaat buitensluiten. Alleen dan zijn er vaak al heel wat jaren overheen gegaan. En dit is vaak precies de grootste angst van mijn cliënten; “Wat als mijn narcistische ex het voor elkaar krijgt dat mijn kinderen me niet meer willen zien?!” Dit is natuurlijk de grootste nachtmerrie van iedere ouder. 

Wat doe je tegen ouderverstoting?

Vooropgesteld, was het antwoord maar zo eenvoudig. Dit is het helaas niet. Hier kan en wil ik uitgebreid aandacht met jou als ouder aandacht aan besteden in mijn praktijk, maar om je voor nu toch wat op weg te helpen, hier wat tips.

Ga niet de tegenaanval in, dus te gaan doen wat de narcist doet; de ander zwartmaken. Dit verlies je namelijk altijd, want zij zijn niet slimmer, maar wel sluwer. Dit betekent niet dat je moet zwijgen, want hierdoor krijgt een narcist alle ruimte. Je kunt wel door met je kind in contact te blijven, als het ware tegengif aan de narcist te bieden, door je kind bewust te laten worden en houden met dingen die wel positief zijn aan jou en jullie contact door bijvoorbeeld het ophalen van leuke herinneringen, maar ook het maken van leuke en mooie, nieuwe herinneringen. Blijf vooral trouw aan wie jij bent en hoe je bent, ga niet geforceerd doen; een kind voelt dit feilloos aan. Bespreek en verbind vooral op het emotionele/mentale vlak, dit is iets wat een narcist niet kan. Door met je kind te praten waar hij/zij boos, blij, verdrietig, gelukkig, teleurgesteld over raakt en dit ook over jezelf te vertellen, verbind je op een veel dieper niveau dan dat een narcist ooit zal kunnen. Deze spreekt de taal van emoties niet. Dit is juist waar een kind zoveel behoefte aan heeft en zal ervaren dat jij de veilige ouder bent waar ruimte is voor emoties en gevoelens en er dus ook ruimte is voor het kind zelf. Ook al zal de narcist emoties en gevoelens (willen) veinzen, vroeg of laat, valt hij/zij door de mand. Stel jezelf dus open voor je kind, ook al wijst deze je keer op keer af en probeer niet in je angst te schieten, maar ga erover in gesprek. Laat jezelf niet klein en angstig maken, hoe moeilijk ook. Dan krijgt de narcist precies datgene wat hij/zij wil. Hanteer ook zeker grenzen, op een gezonde, constructieve manier en niet vanuit machteloosheid. Hier zijn veel methodes en technieken voor en hoe zwaar het ook lijkt, het is niet uitzichtloos. Ik coach en help je hier graag verder in vanuit mijn praktijk.

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt haar column op Ze.nl. Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl. 

Charlotte schreef eerder:

Is een narcistische persoonlijkheidsstoornis te behandelen?
Co-ouderschap met een narcist
Wat als je eigen kind narcistische trekjes heeft