Over narcisme: Het effect van narcistisch misbruik op je gezondheid

Dopamine en narcistisch misbruik, wat heeft dit met elkaar te maken? Na een narcistische relatie zie je echter vaak dat er een enorme disbalans is ontstaan in je hormoonhuishouding en je –zonder dat je het weet- onder andere een laag dopaminegehalte hebt ontwikkeld.

Dit kan leiden tot vermoeidheid, verslavingen, slechte concentratie en geheugen en wisselende stemmingen. Dopamine is een belangrijke neurotransmitter die je levenslust geeft en helaas kan ook na narcistisch misbruik je dopaminegehalte verminderen, waardoor dit ook mede een rol kan spelen bij je gedeprimeerde gevoelens. 

Dopamine is één van de belangrijkste hormonen die de levenslust verhoogt, maar ook je drive en focus; hierdoor kun je doelen stellen en weerstand bieden aan tegenslagen, zodat je deze doelen kunt bereiken. Daarnaast stelt dopamine je in staat om gevoelens van plezier en geluk te ervaren. Als je dus weinig dopamine hebt, ervaar je weinig levensvreugde. 

Er zijn veel onderliggende oorzaken van een dopaminetekort, onder andere slechte voeding en verslavingen, waaronder ook relatieverslaving. Het ironische is dat tijdens een relatie met een narcist er meer dopamine wordt aangemaakt, omdat je in de overlevingsmodus staat. Wanneer we een actie ondernemen die helpt om te overleven, komt er namelijk dopamine vrij. Dit zorgt er dus voor dat we zullen blijven doen wat we doen om te overleven. Er zijn weinig mensen die zich realiseren dat ze zichzelf een dopamineboost geven wanneer ze verslavend/zelfdestructief gedrag vertonen. Dit betekent dus ook een relatie met een narcist onderhouden. 

Het gebruik of misbruik van onder andere alcohol, seks, drugs, roken, winkelen, suiker et cetera zijn allemaal dopamineboosters, maar slechts van tijdelijke aard. Het is dus wel duidelijk dat het van belang is om je dopaminegehalte te verhogen op een gezonde manier na een narcistische relatie. Dit kan onder andere met voeding. Er wordt vaak nog steeds onderschat wat voor een belangrijke input gezonde voeding geeft. 

Maar niet alleen voeding is een gezonde en effectieve manier om je dopaminegehalte te verhogen. Ook lichaamsbeweging is één van de belangrijkste dingen die je voor je hersenen kunt doen. Hierbij hoef je helemaal niet meteen een zware workout te ondergaan, ook wandelen of yoga, tai chi et cetera is al heel erg goed voor lichaam en geest. Ook zonlicht is heel erg goed, maar bovenal mediteren blijkt enorm effectief te zijn. 

Tevens creatieve hobby’s brengen het brein in een meditatieve staat, waarmee je de dopamine verhoogt en je depressieve gevoelens vermindert. Zelfs naar muziek luisteren kan al dopamine losmaken. En ook fysieke aanraking, hierbij hoef je niet eens te denken aan de liefde van een partner, maar zelfs het aaien van een huisdier.

Ook jezelf doelen stellen blijkt zeer effectief te werken. Dit hoeven niet enorme projecten te zijn, zoals met je backpack door Costa Rica rond te trekken, maar kleine simpele doelen, waarbij je dat gevoel van overwinning voelt. Dit kan bijvoorbeeld het ordenen van je kledingkast zijn of het organiseren van je mail. Hoe sterker je doel, hoe meer voldoening je zult krijgen, hoe meer dopamine er vrijkomt. En daarnaast ook heel erg belangrijk, vier deze overwinning! Beloon jezelf! Ook dit creëert weer dopamine. 

En juist al deze onderdelen zijn zo ontzettend belangrijk om in te gaan zetten na narcistisch misbruik. En dit lijkt zo ontzettend moeilijk, omdat je je vaak helemaal leeg en op voelt en zo ontzettend moe bent. Je zult zien, wanneer je dit stapje voor stapje gaat doen, je niet alleen een hoger dopaminegehalte krijgt, maar ook niet langer het verslavende en destructieve gedrag naar je ex zult hebben, door deze bijvoorbeeld toch weer toe te laten in je leven of uit jezelf te contacteren. Uiteraard is het ook belangrijk om de tijd te nemen om te rouwen en te verwerken. Ook dit draagt bij om niet te vervallen in zelfdestructief en verslavend gedrag, wat op de loer ligt, want dat is juist datgene wat je onder andere bij een narcist kan houden. Verslaving aan deze persoon. Wil je hier verder over doorpraten, dan kun je een afspraak maken bij mij in de praktijk.

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl. Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.

Charlotte schreef eerder:

Hoe je weerbaar kunt zijn tegen een narcist
Hechtingsproblemen als je een narcistische ouder hebt
Waarom mishandelen narcisten hun geliefden?
Emotioneel misbruik en narcisme
Hoe herken je een verborgen narcist?
Zelfverwijt na narcistisch misbruik
Zelfliefde na narcistisch misbruik
Vergeving na narcistisch misbruik: hoe doe je dat?
Leren om jezelf los te zien van je eigen ego na narcistisch misbruik
Hoe kun je ervoor zorgen dat je niet vast blijft zitten in je verhaal over je narcistische ex?
Hoe te dealen met co-ouderschap met een narcist
De dynamiek tussen een narcist en een empathisch persoon
Dealen met een narcistische familie
4 tekenen dat je te maken hebt met een gewelddadige of narcistische partner
5 redenen waarom we in een destructieve narcistische relatie blijven