We hebben inmiddels wel geaccepteerd dat iedereen je op jonge leeftijd deed geloven dat er een man, genaamd Sinterklaas, helemaal uit Spanje kwam in een stoomboot. En dat hij over de daken liep met zijn schimmel paard Amerigo. En erger nog, dat deze Sint op één of andere manier altijd ongehoord het huis binnen kwam en zijn hulppieten zelfs door de schoorsteen! Zelfs al had je geen schoorsteen, nog steeds zagen ze zwart als roet. Je probeerde, zonder succes, tot diep in de nacht wakker te blijven om ze te betrappen als ze iets in je schoen stopten. En hoe kwamen die pepernoten in hemelsnaam verspreid door het hele huis?
En dan opeens wordt alles in één klap duidelijk. Je ouders, opa, buurman, oudere broer of zus... iedereen hield je voor de gek! En toen begon je ook te begrijpen dat grote kinderen natuurlijk niet geloven, alleen de kleintjes. Maar daar wilde je niet bijhoren! En zo zat er niks anders op dan het te accepteren. Het werd tijd dat jij al die kleine kinderen eens voor de gek ging houden... en dat jij zelf zo nu en dan die genadeloze klap toe moet dienen.
Maar het is het waard. Sinterklaas, of eigenlijk Nicolaas, was niet zo maar iemand. Wás inderdaad, want deze man die rond november ons land binnenkomt is niet al honderden jaren oud, maar al heel lang dood.
Er gaan verschillende legendes de ronde over de goedheiligman (staat voor goed-huwelijks-man). Het blijft dus speculeren, maar hopelijk wordt ons toch iets meer duidelijk.
Sinterklaas? Ik ken hem niet...
Nicolaas werd rond het jaar 270 geboren als zoon van een rijke koopman in de provincie Lycië in klein Azië (het huidige Turkije). Nicolaas werd priester en met het geld van zijn ouders hielp hij veel mensen uit de nood. Toen hij 19 was werd hij bisschop van Myra, de hoofdstad van Lycië. Op 6 december 342 overleed Nicolaas. Jaren na zijn dood werd hij heilig verklaard en kreeg toen de naam 'Sint' voor zijn naam. 6 december is dus eigenlijk de sterfdag en niet de verjaardag van Sinterklaas.
Waarom zou hij dan uit Spanje komen?
Waarschijnlijk heeft onze Sint Spanje nooit bezocht. Nicolaas werd begraven in Bari (koninkrijk van Napels en Sicilië, Italië), waar later keizer Karel V koning van werd. Zijn zoon Filips II erfde die regio weer van hem, alsmede Spanje. En waarschijnlijk kwam zo het verhaal in de wereld dat Sinterklaas uit Spanje zou komen.
Waarom heeft hij een mijter, staf en rode tabbaard?
Zijn kleding is afgeleid van die van een bisschop, maar Nicolaas begon ook steeds meer op de Germaanse God Wodan te lijken. Wodan was een forse man met wijde mantel, muts en lange baard. Hij reed op een wit paard door de lucht en droeg in zijn handen een speer. Wodan werd zeer vereerd en alleen een populaire heilige als Nicolaas kon hem vervangen.
Waar komt Zwarte Piet vandaan?
Na 1845 verschijnt de Sint wat meer in het openbaar. Zwarte Piet kwam nog helemaal niet ter sprake, maar kreeg later de rol van bestraffer en boeman van kinderen. De roe hoorde echt bij Zwarte Piet en werd gebruikt als strafwerktuig. Volgens vele is Piet een Italiaanse schoorsteenvegersknecht en is zijn gezicht daardoor zwart van het roet, en is dat dus niet zijn huidskleur. Dit zou wel verklaren waarom de cadeautjes altijd in de schoorsteen terecht komen. Anderen zeggen weer dat een Ethiopische wees, genaamd Piter, als slaaf na zijn vrijlating uit dankbaarheid bij de oude bisschop in dienst is gebleven .
Waarom al dat snoepgoed?
Pepernoten: De speculaaskruiden komen uit het Verre Oosten. Het strooien van pepernoten verwijst naar vruchtbaarheidsrituelen. Tegenwoordig vind je die rituelen in de vorm van confetti of rijst op een bruiloft.
Chocolademunten: De munten verwijzen naar de zakken met geld die Nicolaas bij arme mensen naar binnen gooide, zodat er een bruidsschat voor de dochters was.
Chocoladeletter: Deze is ontstaan in de 19e eeuw. In de Germaanse tijd kregen kinderen een runenteken bij hun geboorte. Dit cadeau stond voor geluk.
Marsepein: Dit is ontstaan in de 17e eeuw. Rond 5 december kon een jonge man een meisje zijn liefde verklaren met een stukje marsepein.
Waar komt zijn schimmel paard Amerigo vandaan? 
Het paard heeft verschillende namen gekend, maar heet sinds 1990 Amerigo, vernoemd naar het politiepaard Amerigo Vespucci dat het paard van Sinterklaas speelde in 1990. Het schijnt dat Sinterklaas op een schimmel rijdt, omdat de Germaanse God Wodan altijd op een groot wit paard reed. Dat hij met Amerigo over de daken loopt, heeft te maken met het feit dat Wodan op zijn paard door de lucht reed.
Waarom komt ie aan in een stoomboot?
De aankomst per stoomboot valt misschien te verklaren uit de legende waarin Nicolaas in nood verkerende zeelieden op zee redt. Sindsdien is hij ook patroon van de zeelieden. Daarom hebben vele havensteden een Sint-Nicolaaskerk.
Waarom zet je je schoen?
In Nederland zet men vanaf de 15e eeuw de schoen. In eerste instantie gebeurde dat in de kerk en was de opbrengst voor de armen. Toen Sinterklaas later een familiefeest werd, zetten kinderen hun schoen in de kamer bij de schoorsteen.
Waar het eigenlijk op neer komt, is dat Sint Nicolaas gewoon een hele lieve, gulle en behulpzame man was. Dat zouden we elk Sinterklaasfeest in gedachten moeten houden en het als een les zien. We geven elkaar dan geen cadeautjes omdat we zo hebberig zijn en materialistisch ingesteld, maar omdat we net als de goedheiligman heel erg lief en gul zijn voor onze medemens!
