Het andere eiland

Tegen deze achtergrond speelt het boek Het andere eiland zich af. Leonor, weduwe van een hooggeplaatste republikein wordt samen met haar twaalfjarige dochter Camilla verbannen naar het eilandje Cabrera. Haar man is gefusilleerd door de falangisten, een politieke beweging met als grondslag het fascisme. Leonor, die na een mislukte zelfmoordpoging zich heeft berust in haar ballingschap, houdt zichzelf voor deze tijd gewoon voorbij te laten gaan. Ze is voornemens, voor zover mogelijk, te genieten van de relatieve rust die Cabrera haar biedt. Want hoe onherbergzaam het eiland ook is, het is een goede plek om haar dochter te beschermen.

Camilla, die allang blij is dat haar moeder is opgehouden met huilen, ondergaat alles met de elasticiteit en het optimisme van de jeugd. Ze sluit al snel vriendschap met de andere bewoners op het eiland. Zo zijn daar Felisa en Paco Garcia, die een haveloze kantine beheren en een lichtelijk verstandelijk gehandicapte zoon Andrés hebben. Felisa ontfermt zich over haar als een tweede moeder. Dan heb je nog Lluente, een oudere visser die zijn eigen filosofie er op na houdt over het leven en dingen zegt als: 'De zee is als de ziel. Hij is diep, je weet dat hij diep is, maar niet echt hoe diep, omdat ook hij ondoordringbaar is.' Of een andere wijsheid die hij vaak toepast: 'Een mens is net als een fles, als je door hem heen kijkt, zie je alles vervormd.' Hij neemt Camilla en Leonor vaak mee voor korte tochtjes langs de kust. Camilla beseft dat de visser vreemd is, maar ziet ook dat hij dat niet beseft.

Op het eiland leeft als een kluizenaar de Duitser Markus Vogel. Ook hij is verbannen naar het eiland tot nader order van Spaanse hogerhand. Hij is een dubbelspion. Maar door de komst van Camilla verlaat hij steeds vaker zijn grot en zoekt haar en Leonor op om een partijtje te schaken of een spelletje domino te spelen. Op de een of andere manier wekt de kluizenaar sympathie op bij de dames op het eiland. Dit in tegenstelling tot Benito Buroy Frere die juist afkeer en weerzin oproept. Benito is op het eiland gearriveerd met een missie. Hij is door de commissaris van Palma naar Cabrera gestuurd om Markus Vogel te vermoorden.

Hoe klein het eiland ook is, het lukt Leonor echter niet om Camilla te beschermen. Het meisje verschijnt niet op afgesproken tijd bij haar moeder en een zoektocht wordt op touw gezet. Markus Vogel is degene die haar vindt, ze is wreed verkracht. Ondanks de afschuw die deze daad bij mij oproept, blijft juist de ironie hangen. Het geeft mijns inziens aan, dat hoe klein je leefwereld ook is of hoe klein je die ook zelf maakt, je kunt je nooit afschermen voor de schaduw van de tragiek. En hiermee raakt Pedro Zarraluki een gevoelige snaar bij mij. Elke gebeurtenis groot of klein wordt door hem op subtiele wijze beschreven. De relaties tussen de personen op het eiland worden uitgediept, zonder inmenging van buitensporige emoties. Het is bijzonder knap geschreven, schijnbaar oppervlakkig, maar je voelt de diepere betekenis en emoties bij alle personages. Voor Het andere eiland heeft Pedro Zarraluki dan ook de prestigieuze Premio Nadal 2005 ontvangen. Dit is een van de oudste literaire onderscheidingen in Spanje.

Het andere eiland
Pedro Zarraluki
Uitgeverij: Signature
ISBN 90 5672 197 6
236 bladzijden
Adviesprijs: 17,95 euro