Tijd voor afscheid

Vrije tijd 17 jaar geleden door Redactie Ze.nl

Tegenwoordig bepalen mensen steeds vaker zelf hoe ze afscheid willen nemen van hun dierbaren. Waar vroeger de begrafenisondernemer de standaardriedel afwerkte, geldt er tegenwoordig een andere trend. Het ritueel is niet langer gebonden aan maatschappelijke voorschriften en zwarte kleding en een kerkdienst behoren niet meer tot de gebruikelijke uitrusting van een afscheid. Je mag zelf kiezen hoe je je leven leidt en nu mag je ook zelf beslissen over sterven, de laatste rustplaats en de her- en gedenking.

Marijke Serné is rituelenbegeleidster. In haar heldere boekje Rituelen helen geeft ze aan de hand van vele herkenbare voorbeelden weer hoe persoonlijk een sterven is. Zowel bezien vanuit de stervende, als vanuit de naaststaande. Rituelen helen is geen receptenboek voor rouwrituelen, zoals ze zelf zegt. Het laat zien hoe zulke dingen spontaan kunnen ontstaan. Hoe je zo iets kunt vormgeven en wat moet je doen bij strijdige wensen en bijvoorbeeld zelfdoding. Ook over rouw in combinatie met kinderen, gehandicapten of andere mensen die we graag willen beschermen, heeft Marijke zinnige dingen te melden.

De kern van Rituelen helen zit hem in het gevoel. Volg je hart. Doe wat goed is voor jou. Communiceren is daarbij het sleutelwoord. Als dat niet goed gaat, kun je het sterven van een dierbare voor de rest van je leven meeslepen. Verdriet is logisch, maar zo'n belemmering is onnodig.

Rituelen helen is een integer, helder geschreven en aansprekend boekje. Iedereen die een dierbare heeft verloren, herkent er wel wat in. Ondanks het feit dat veel mensen liever niet nadenken over dit onderwerp, is het verstandig om je gedachten er eens over te laten gaan. Rituelen helen is daarbij een prima steun. Al vind je er de opening door, om over niet verwerkte verliezen te praten. Of over het feit dat we allemaal eens zullen sterven. Als je goed voorbereid bent en de wensen van je partner kent, bescherm je jezelf. Er van te voren over nadenken is beter dan dat je in dergelijke verwarrende en verdrietige omstandigheden zelf moeilijke beslissingen moet nemen. Of dat je vragen hebt, waar je nooit meer antwoord op zult krijgen.

_{Afbeelding verwijderd door redactie}

Rituelen helen
Serne, M. & Serné, M.