Achtergond: Spiritualiteit op het werk.
Spiritualiteit wordt in de praktijk vaak geassocieerd met religie en zweverigheid. Vandaar dat niet iedereen meteen enthousiast reageert op dit begrip en dat geldt nog meer in de zakelijke werkomgeving. Toch vindt er op allerlei lagen in de maatschappij een verdieping plaats en zijn steeds meer mensen op zoek naar bezieling. Ze proberen meer kwaliteit in hun leven te brengen en willen meer tot hun recht komen in alles wat ze doen. Dat geldt dan ook in het werk, want de gemiddelde mens besteedt een groot deel van zijn of haar leven aan werken. Dat uit zich door meer vanuit het hart te handelen, vanuit het gevoel en met passie het werk uit te voeren. Daartoe is het belangrijk dat je werk doet dat je leuk vindt en in een werkomgeving waar men open staat voor bezieling.
Evenwicht tussen zakelijkheid en menselijkheid
In het boek Hart voor de zaak van Petra Pronk, zegt hoogleraar Business Spiritualiteit van Nijenrode, Paul de Blot (84 jr), dat Business Spiritualiteit haar vertrekpunt heeft in de realiteit dat de mens zowel een stoffelijk als een geestelijk wezen is. Volgens hem zijn lichaam en geest twee kanten van dezelfde medaille en spiritualiteit is een wezenlijk aspect van het mens-zijn. Zoals hij zelf mooi zegt: "de ziel is toch niet ineens uitgeschakeld op het moment dat iemand aan het werk is?" Voor hem gaat het er om dat er een spirituele dimensie wordt teruggebracht in het bedrijfsleven. Of anders gezegd: dat er efficiënt zaken gedaan wordt op een spirituele manier, waarbij het welzijn van de mens op de eerste plaats komt. Daarbij is het belangrijk om de stem van het hart te horen om de juiste beslissingen te kunnen nemen. Evenwicht tussen hoofd en hart geeft dan een gezonde balans tussen zakelijkheid en menselijkheid.
Waar begin je?
Maar hoe doe je dat? Waar begin je? Het is in ieder geval belangrijk dat je weet waar je passie ligt. Wat vind je leuk, waar word je blij van? Om daar achter te komen, is het nodig om je bewust te zijn van wat er in je leeft. Om even stil te staan en te voelen wat er speelt. Dat is voor veel mensen niet altijd makkelijk, want we hebben dat nooit geleerd en we worden vaak afgeleid door externe factoren. Verder is het ook een kwestie van deskundigheid: doen waar je goed in bent. Dat geldt ook voor organisaties: een bezielde organisatie vertrekt vanuit wat past bij die organisatie. Dat zal naar buiten uitstralen en een positieve werking hebben op de omgeving. Daarnaast heeft de organisatie oog voor de behoeftes van de werknemers en zal ze ruimte geven voor contemplatie, creativiteit en bezinning. Ze willen graag het gevoel hebben dat ze ergens bijhoren, dat er naar ze geluisterd wordt en er dat ruimte is voor ontplooiing.
Meditatie op het werk
In het boek Hart voor de zaak, komen een aantal topmanagers aan het woord, die op hun manier spiritualiteit in hun organisatie hebben gebracht. Lizelotte Smits, bestuurder van CNV Publieke zaak, heeft een aantal jaren geleden meditatie geïntroduceerd als vast begin van de dag. Toen zij dat voorstelde, werd ze in eerste instantie voor gek verklaard, maar nu is er een eigen stiltecentrum waar elke dag meditaties plaatsvinden. Ze ging wel op zoek naar wetenschappelijke onderbouwing voor het nut van meditatie op de gezondheid en vond veel materiaal. Meditatie is voor haar en praktisch instrument om terug te gaan naar je eigen bron en daaraan op te laden. Het leert mensen anders naar zichzelf en de wereld te kijken, met meer vertrouwen. Ondanks het softe imago van meditatie, gaan steeds meer organisaties ermee aan de gang en met goed resultaat.
Maatschappelijk betrokken
Deze tijd van bezinning uit zich op allerlei manieren: oude systemen breken af en er is meer aandacht voor de maatschappij en onze rol daarin. Ook bedrijven beginnen zich dat steeds meer te realiseren en beginnen zich medeverantwoordelijk te voelen voor de samenleving. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is enorm in opkomst en zelfs de meest commerciële bedrijven gaan er in mee. Het valt nog te bezien of dat is omdat ze de trend oppakken en daarmee hun bedrijf nog beter willen profileren, of vanuit echte betrokkenheid. Toch zullen de effecten wel hun invloed hebben op het creëren van een betere wereld. Zingeving geeft nu eenmaal meer voldoening dan geld. De mens is zich aan het ontplooien en dat is een natuurlijke ontwikkeling.
