De ideale man in de mode

Een pyjama die nog is gedragen door Elvis, een ribfluwelen pak van Yves Saint Laurent en een camouflagebroek van Pim Fortuin. Het Haags Gemeentemuseum is voor 'De ideale man' duidelijk eens goed in de archieven gedoken. Een opvallend gekleurde mannenjas uit de zeventiende eeuw oogt heel actueel en de negentiende-eeuwse dandy spreekt nog steeds tot de verbeelding, zo moet de gedachte geweest zijn. Dus zijn niet minder dan 150 kledingstukken en accessoires uit de depots opgediept om de modeminnende museumbezoeker het verhaal te vertellen van trends in mannenmode van de zeventiende eeuw tot nu.

De kern van 'De ideale man' wordt gevormd door de nieuwe collecties van Jean-Paul Gaultier, Vivienne Westwood, Bernhard Willhelm, Walter van Beirendonck en John Galliano. Van deze collecties zijn reusachtige, theatraal vormgegeven foto's (die zijn gemaakt door Oof Verschuren) te zien. Bovendien worden diverse stukken ook ter plekke geëxposeerd, vaak in combinatie met kleding uit andere tijdsperioden en van andere ontwerpers. Zo staan de op sport geïnspireerde outfits uit de nieuwe collectie van Bernard Wilhelm tegenover een ouderwetse boksjas, deelt Vivienne Westwood een expositieruimte met Gaultier en duikt een cape van Raf Simons uit de collectie van 2000/2001 op tussen de historische herenkostuums.

• Hans Eijkelboom maakte fotoseries van mannen in bijvoorbeeld streepjestruien, Replaysweaters en camouflagepakken. Klinkt niet spannend? Kijk en lach je scheel.
• In de toonzaal over toekomstmode staan de meest buitenissige ontwerpen, zoals felgekleurde broeken van Walter van Beirendonck en een jas met roze paardenhoofd op de schouder van Keupr/VanBentm. Ook de op marsmannetjes lijkende outfits van Gijs Bakker zijn de moeite waard.
• Altijd leuk: een compilatie van reclamefoto’s. Staren naar de oogverblindende fotomodellen is natuurlijk dé manier om de verschillende visies op de ideale man (met het ideale lichaam) in kaart te brengen.

Het naast elkaar plaatsen van hedendaagse mode en kleding uit een ver verleden is een kunstje dat veel musea beheersen. Het Gemeentemuseum in Den Haag kent de truc ook. De geschiedenis van het driedelige pak wordt getoond met behulp van paspoppen met een klok als hoofd en voor een expositie over werkkleding is een hele autogarage nagebouwd (inclusief de transistor waaruit een doorsnee radiostation schalt). Ook zijn er stijlkamers met breiwerk, punkkleding, sportoutfits en huispakken. En passent leren we dat ook mannen kleding gebruiken om hun lichaam te vervormen - lees: een ideaal lichaam te suggereren - en dat er al sinds de zeventiende eeuw trends in herenmode bestaan.

Toch zullen modeliefhebbers - en niet te vergeten: mannenliefhebbers - bij het zien van de tentoonstelling een gevoel van teleurstelling niet kunnen onderdrukken. De combinatie van oude en nieuwe mode in 'De ideale man' is, zoals gezegd, niet erg opzienbarend. Daarnaast is de expositie wel erg high brow. De originaliteit en vernieuwingsdrang van de vijf hedendaagse modeontwerpers worden in ronkende teksten uit de doeken gedaan, maar iedere verwijzing naar stijliconen zoals George Clooney en David Beckham ontbreken. En zeg nou zelf: in een tentoonstelling over de ideale man horen dit soort echte mannen toch helemaal thuis?