Prikkelbaar of Hoogsensitief?
Wat is HSP?
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: HSP is geen ziekte. Wat is het dan wel precies? De afkorting staat voor High Sensitive Person. Het wordt ook wel hooggevoeligheid genoemd. Deze mensen zijn bovengemiddeld gevoelig voor prikkels en indrukken. Ook worden details en signalen beter door hen opgemerkt. Opgedane indrukken worden intensief en uitgebreid gefilterd. Hierdoor kunnen hooggevoelige mensen snel ?overprikkeld? raken en het gevoel krijgen dat het allemaal te veel wordt.
Wat zijn de kenmerken?
Er zijn een aantal punten waaraan je HSP kunt herkennen. Als je jezelf in één of meerdere kenmerken herkent, wil dit niet zeggen dat je direct een hoogsensitief persoon bent. Daarnaast is het zo dat niet alle kenmerken bij alle HSP?ers voorkomen. De meest voorkomende kenmerken:
- Meer dan gemiddeld ontroerd raken door muziek, natuur of bepaalde gebeurtenissen.
- Sneller moe worden, het gevoel opgezogen te raken in de menigte.
- Verlegen overkomen maar dit niet zijn.
- Moeite hebben met plannen en structuur.
- Een diep innerlijk leven hebben. Veel dromen en/of fantaseren.
- Meer kans op lichamelijke klachten als hoofdpijn, buikpijn en sneller gestrest raken.
- Emoties worden intenser ervaren én emoties van anderen worden haarfijn aangevoeld.
Zo?n 20% van de wereldbevolking is een HSP'er. Het komt evenveel voor bij zowel mannen als vrouwen, jongens als meisjes én het is erfelijk. Uit onderzoek is gebleken dat HSP een karaktereigenschap is en niet thuis hoort in het rijtje van zogenoemde ?nieuwe aandoeningen'. Behandeling is dus ook niet nodig. Indien je echter veel hinder ondervindt in het dagelijks leven, kun je wel eens gaan praten met een professional.
Introvert of extravert?
Ieder hoogsensitief persoon is weer anders. Bij de een uit het zich bijvoorbeeld meer dan bij de ander. Daarnaast zijn er nog twee verschillende types: introverte en extraverte HSP?ers. Zo?n 70% is introvert. Dit zijn vaak van nature rustige mensen die verlangen naar een evenwichtig leven met weinig risico?s. De overige 30% is extravert en deze groep verlangt juist naar nieuwe ervaringen en spanningen. Deze laatste groep wordt ook wel High Sensation Seekers genoemd. Juist doordat zij veel op zoek gaan naar spanningen, raken ze sneller overbelast. Een uitdagende combi dus!
Wat als je beste vriendin een hoogsensitief persoon is?
Misschien herken je jezelf niet in de term HSP, maar één van je vriendinnen wel. Wat kun je doen als zij vertelt dat ze zich overprikkeld voelt tijdens een dagje shoppen en direct naar huis wil? Zorg ten eerste dat je haar serieus neemt, waarschijnlijk voelt zij zich hartstikke schuldig tegenover jou. Ze wil een gezellig dagje weg niet verpesten met haar ?gezeur'. Het is makkelijk om haar klachten weg te wuiven, maar hierdoor gaat zij zich nog rotter voelen. Luister naar haar en probeer haar te helpen. Misschien wil ze even rustig een kopje thee drinken in een restaurantje? Tijdens een ?rustmoment? kan ze even tot zichzelf komen en vaak gaat het daarna weer beter.
Hoe ga je ermee om?
Het is belangrijk om te weten dat hooggevoeligheid geen aanstellerij is en je hoeft je dan ook niet schuldig te voelen tegenover je omgeving. Zorg ervoor dat je jezelf leert accepteren zoals je bent. Als je op een goede manier weet om te gaan met je gevoeligheid, is het juist in je voordeel! Daarnaast is het belangrijk om rust te nemen als je voelt dat het weer zover is. Dit kun je doen door lekker vroeg naar bed te gaan, maar een boswandeling of een meditatiesessie kunnen bijvoorbeeld ook helpen. Doe wat voor jou goed voelt. Vergeet tenslotte niet dat je familie en vrienden van je houden zoals je bent!
Ben of ken jij een hoog sensitief persoon?