Hoe troost je iemand écht?
Het is en blijft een moeilijk iets: iemand opvangen die (heel) verdrietig is. Je kunt natuurlijk iemands verhaal aanhoren en hopen dat je begripvol overkomt, maar hoe doe je dat écht? Zeven tips.
Luister aandachtig
Als je iemand goed wilt troosten, is het belangrijk dat je ook écht luistert naar wat diegene kwijt moet. Richt je dus even volledig op die persoon en laat hem of haar zijn verhaal doen. Het kan zijn dat diegene je tijdens het luchten van zijn hart aankijkt, maar zo niet: laat het geen reden zijn om, terwijl je af en toe wat bemoedigende rugklopjes geeft, iets anders te gaan doen. WhatsApp’en of kijken of je scharrel nog iets van zich heeft laten horen terwijl iemand anders zich een partijtje kwetsbaar op staat te stellen, is echt een no go.
Wees voorzichtig met (te veel) vragen
Meestal wil iemand die troost zoekt graag gewoon zijn of haar verhaal kwijt. Natuurlijk is het fijn als je dit dan op een geïnteresseerde manier aanhoort, maar vuur niet meteen allerlei vragen op degene die verdrietig is af. Dat kan namelijk overkomen alsof het je vooral om feiten gaat (“hoe komt het dat je ziek bent?”/ “heb je nog wel een moeder?”), terwijl het op dat moment even om de emoties, het gevoel draait. Wacht dus liever even tot degene die je troost wat bedaard is, dan kun je altijd nog dingen vragen.
Kom niet direct met je eigen ervaring
Weleens verdrietig geweest en moed verzameld je ziel en zaligheid op tafel te leggen, en dat iemand dan zei: “O meid, ik weet precíes hoe je je voelt!”? Hoe goedbedoeld het ook kan zijn, op zulke woorden zit je vaak niet te wachten. Het draait namelijk even niet om het verhaal van de ander, maar om dat van jou. Mocht iemand dus zijn hart bij je luchten, laat het dan ook om hem of haar gaan. Je kunt iemand zich namelijk ook gesteund laten voelen door te laten blijken dat je je in hem of haar inleeft. Dit kun je doen door zijn of haar gevoelens te benoemen (“dus als ik het goed gehoord heb, ben je boos omdat je je niet gerespecteerd voelt?”). Later, als de tranen verdwenen zijn en het verhaal verteld is, kun je altijd nog vragen of iemand behoefte heeft jouw ervaring te horen. Doe dit wel alleen als je denkt diegene ermee te kunnen helpen, niet om zonodig zelf ook aan het woord te zijn.
Oordeel niet (meteen)
Natuurlijk vind je de ex-vriend van je vriendin een klootzak omdat-ie is vreemdgegaan en je haar nu dus ziek van verdriet op de bank hebt zitten. Het is dan ook verleidelijk lekker met haar mee te schelden, maar probeer je toch in te houden. Het kan best voorkomen dat jij ook een mening hebt over de reden dat iemand verdrietig is, maar er nog een schepje bovenop doen door even te vertellen wat jij er wel niet van vindt, kan een flinke schop tegen het been van de verdrietige zijn - met nog meer verdriet, boosheid ("het was wél 'háár klootzak, ja?!") en wanhoop tot gevolg. Hou je mening dus liever even voor je of bespreek hem met iemand anders. Tenzij degene die je troost om je mening vraagt - maar onthoud: die hoef je niet agressief te brengen.
Geen woorden? Spreek het uit!
Soms is iemands verdriet zo groot, dat je er eigenlijk geen woorden voor hebt. Dat is niet erg. Vaak vindt iemand het al fijn als hij of zij gewoon even zijn of haar verhaal kwijt kan. Daarnaast is het af en toe ook lastig de juiste woorden te vinden. Wat je dan kunt doen, is zeggen dat je diegene graag zou willen troosten, maar dat je niet zo goed weet wat je moet zeggen. Wat ook kan, is vragen waar iemand behoefte aan heeft. Er zijn weinig mensen die dat niet waarderen.
Laat het opvrolijken even zitten
Hoewel het vaak uit een goed hart komt, kunnen mensen soms met niet zo handige opmerkingen komen als je zit te snotteren. Ze zeggen bijvoorbeeld dat het vast wel meevalt, dat het zeker weten goedkomt en dat je niet bij de pakken neer moet gaan zitten. Het is, nogmaals, lief bedoeld en misschien hebben ze ergens (uiteindelijk) wel een punt, maar op het moment dat je écht verdrietig bent, wil je dat ook echt kunnen zijn. Geef degene die jij troost dan ook de kans zich te voelen zoals hij zich op dat moment voelt. Dat zou gewoon moeten kunnen, want negatieve emoties horen nu eenmaal ook bij het leven. (Meteen) opvrolijken kan daarnaast de indruk wekken dat zijn of haar emoties er niet mogen zijn, waardoor hij of zij zich onbegrepen voelt.
Vergeet de verdrietige niet
Het komt weleens voor dat iemand heel liefdevol wordt getroost door zijn omgeving, maar daarna steeds minder van mensen hoort. Natuurlijk draait jouw eigen leven gewoon door, maar het kan heel fijn zijn als iemand laat merken aan je te denken. Vraag dus na het troosten nog eens hoe het met iemand gaat. Is het verdriet heel groot en zal het even duren voor het slijt, laat dan ook zo nu en dan eens van je horen via een kaartje, mailtje of belletje.
Hoe troost jij iemand?