Uitstelleritis: wat kun je eraan doen?

Uitwegen bedenken, smoesjes ophangen, niet kunnen plannen, alles op het laatste moment doen... Komt dit je bekend voor? Dan zou het kunnen dat jij aan uitstelleritis lijdt. Oftewel: je bent de beste als het aankomt op het verschuiven van verplichte klusjes. 

Zo ook Karima (28): "Als ik een deadline heb van mijn werk, die al zes weken in mijn agenda staat, dan begin ik daar pas drie dagen van tevoren mee. Met als gevolg dat ik er de nacht voor mijn deadline tot vier uur 's nachts aan zit te werken. Uiteindelijk komt het altijd wel af. Alleen de manier waarop is gewoon altijd hetzelfde, en dat zou ik wel eens willen veranderen."

• De doelen die je jezelf stelt zijn belangrijk. Als je vage doelen voor de lange termijn stelt, ben je minder gemotiveerd omdat je nog alle tijd hebt. Stel dus haalbare doelstellingen voor op de korte termijn en wees specifiek naar jezelf toe. Wat wil je voor wanneer bereikt hebben?
• Zorg dat je interesse hebt in de dingen die je doet. Waar doe je het voor en wat levert het jou op? Wil je jezelf bewijzen op je werk om zo snel mogelijk promotie te maken? Laat dat dan jouw drijfveer zijn! Kun je niks vinden om je te motiveren? Misschien moet je dan toch eens kijken of je bijvoorbeeld andere taken op je werk kunt krijgen. En ziet je huishouden er weer uit als een studentenhuis? Zorg dan voor je eigen motivatie en nodig bijvoorbeeld je collega's bij jou thuis uit. Dan moet je toch écht even die stofzuiger uit de kast halen! 
• Het kan ook zijn dat je te veel in een te kort tijdsbestek wilt, waardoor je niet zo goed weet waar je mee moet beginnen. En daardoor doe je eigenlijk maar gewoon niks. Dat schiet niet op, maar het zorgt er wel voor dat jij lang op je laat wachten. Stel dus prioriteiten!

Nu je misschien wat beter snapt hoe jouw brein werkt, kun je er ook makkelijker wat aan doen. Want eigenlijk wil je de dag voor een deadline gewoon lekker om 22.00 uur in je nest liggen in plaats van de hele nacht achter je laptopje vertoeven. Hoe zorg je hiervoor?

Opdelen

Je bent geneigd om eerst datgene te doen wat het makkelijkst of snelst is. Maar je kunt - helaas - beter eerst hetgeen doen waar je het meest tegenop ziet. Het is het fijnst om dit meteen 's ochtends te doen, dan heb je de nare klusjes meteen achter de rug. Zelfs eten koken kan 's ochtends. Heerlijk toch, om 's avonds neer te ploffen en niet meer uren in de keuken te hoeven staan? Heb je écht veel moeite om aan het ordenen van je bankafschriften te beginnen? Of om te starten met een ingewikkeld project op je werk? Deel een grote taak dan op in kleinere taakjes, die je één voor één afwerkt. Als een taak te complex is, dan beginnen we er natuurlijk liever niet aan. Maar als een taakje binnen een halfuurtje met niet te veel moeite opgelost kan worden, wil het vast wel lukken.

Uitstelgedrag heeft ook vaak te maken met beslissingen. Doe je te lang over een beslissing, dan vertraagt dit alles waar je mee bezig bent. En je wilt het, in de meeste gevallen, juist zo snel mogelijk gedaan hebben. Zorg dus dat je niet te lang blijft hangen in kleine beslissingen en wees niet te perfectionistisch. En vraag vooral om hulp als het je allemaal te lang duurt; je hoeft niet alles alleen te doen! Het helpt ook om je even volledig af te zonderen. Afleidingen zijn namelijk een grote boosdoener voor mensen die aan uitstelleritis lijden. Hoe vervelend is het om de draad weer op te pakken als je net een gezellig telefoongesprek met een vriendin hebt gehad? Juist.

Tijdslimiet

In sommige gevallen heb je misschien al een deadline vanuit je werk. Maar bij persoonlijke dingen is het handig om voor jezelf een deadline te stellen. Zorg dat deze realistisch is, maar toch ambitieus. Het zorgt voor een goed gevoel als je weer een deadline haalt! Geef jezelf daarnaast een tijdslimiet. Je moet minimaal 15 minuten aan die taak werken, en dan mag je weer even stoppen. Je zult zien dat je na die 15 minuten vaak direct langer doorwerkt, omdat je nu ein-de-lijk op gang bent gekomen en door wilt gaan! En als je toch besluit om uit te gaan stellen, zorg dan in ieder geval dat je je vrije tijd nuttig besteedt. En mensen die zeggen nooit iets uit te stellen? Wees gerust, want iedereen stelt wel eens wat uit, al is het maar iets kleins.

En, heb jij uitstelleritis? Hoe ga jij hiermee om?