Vaginaal onderzoek: en dan?
Vroeg of laat krijgt iedere vrouw er wel mee te maken: vaginaal onderzoek. Maar waarom kan zo’n onderzoek nodig zijn? Wat gebeurt er precies? Is het pijnlijk? Wij zetten alles wat je moet weten op een rijtje.
Vaginaal onderzoek. Sommigen hebben er al ervaring mee, anderen kennen het alleen van horen zeggen. Daarnaast lees je er zowel positieve als minder fijne dingen over. De een vond het bijvoorbeeld heel onprettig, terwijl de ander het eigenlijk helemaal niet zo erg vond. Wij hebben in ieder geval alles wat je over zo’n onderzoek moet weten voor je uitgezocht, zodat je voor een deel weet wat je kunt verwachten. Scheelt weer!
Waarom vaginaal onderzoek?
Er kunnen allerlei redenen zijn voor vaginaal onderzoek. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je problemen met je menstruatie hebt, maar ook bij buikklachten, afwijkende afscheiding, problemen met je baarmoeder en zwanger worden kan gynaecologisch onderzoek nodig zijn.
Naar de huisarts of gynaecoloog
Vaginaal onderzoek kan worden uitgevoerd door de huisarts, maar ook door een gynaecoloog (als je door je huisarts doorverwezen wordt). Als je bij een van deze artsen terechtkomt, is het handig je klachten zo goed mogelijk te omschrijven. Probeer ook om, voor je een afspraak hebt, mogelijk belangrijke gegevens op te schrijven. Blijft je menstruatie bijvoorbeeld al lange tijd uit, dan is het voor de arts handig als je ook weet sinds wanneer precies dit zo is.
Voor het onderzoek wordt uitgevoerd, bespreek je met de huisarts of gynaecoloog wat je klachten zijn. Daarnaast zal hij of zij ook vragen stellen, bijvoorbeeld over hoelang je de klachten al hebt, maar ook over medicijngebruik en seks. Je moet misschien even een drempel over om allerlei persoonlijke zaken met iemand die je niet kent te bespreken, maar alles wat je vertelt, wordt vertrouwelijk behandeld.
Het onderzoek
Nadat je huisarts of gynaecoloog je klachten in kaart heeft gebracht, vindt het onderzoek plaats. Hiervoor doe je je onderkleding uit (je sokken mag je aanhouden, als je dit wilt), waarna je plaats neemt op de onderzoeksbank. Hierop trek je je benen op en spreid je ze. Je voeten en benen worden ondersteund door steunen. Het onderzoek zelf bestaat uit twee delen: het uitwendige en het inwendige onderzoek.
Bij uitwendig onderzoek kijkt de huisarts of gynaecoloog naar de buitenkant van de vagina, waarbij de schaamlippen gespreid worden. Vervolgens let hij of zij op de vorm en kleur van de vagina en op eventuele afwijkingen.
Het inwendige onderzoek vindt plaats met een eendenbek (ook wel speculum of spreider genoemd). Hierbij het is handig als je met je billen net wat over de rand van de onderzoekstafel schuift. Zo kan je bekkenbodem zich goed ontspannen. De arts brengt de spreider in de vagina, waarna de eendenbek wordt geopend. Als je een beetje perst voor het speculum wordt ingebracht, gaat de vagina wat open, waardoor het inbrengen als het goed is geen pijn doet.
Nadat de eendenbek in de vagina is opengegaan, kan de huisarts of gynaecoloog de baarmoedermond bekijken en eventueel met een swab (een soort wattenstaaf) wat materiaal verzamelen voor onderzoek.
Als de eendenbek verwijderd is, zal de huisarts of gynaecoloog met één of twee vingers in de vagina de inwendige geslachtsorganen onderzoeken. Dit heet 'vaginaal toucheren'. Hierbij houdt de arts ook een hand op de buik. Het doel van dit onderzoek is het bepalen van de ligging en de grootte van de baarmoeder en het onderzoeken van eventueel pijnlijke plekken. Mocht het nodig zijn, dan kan er ook nog een echo gemaakt worden.
Tips
- Als je opziet tegen het onderzoek, bespreek dit dan gerust met je huisarts of gynaecoloog.
- De arts zal, als het goed is, de eendenbek even voorverwarmen voor hij of zij hem inbrengt. Gebeurt dit niet, dan kun je er natuurlijk altijd om vragen.
- Het is het handigst als je voor het onderzoek een lege blaas hebt.
- Mocht je mee willen kijken, dan kun je de arts altijd om een spiegel vragen.
Heb jij weleens vaginaal onderzoek gehad? Hoe heb jij het ervaren?
Gebruikte bron: OLVG, afdeling gynaecologie