Klimaatangst: wat klimaatverandering met je mentale gezondheid doet

Raast een snijdende wind de ene dag door het land, kunnen we op het andere moment zonnestralen vangen op het terras. Het klimaat is in de war en dat is grotendeels de schuld van de mens. Je zorgen maken over klimaatverandering is niet zo gek, maar wanneer komt je mentale gezondheid in gevaar?

‘Klimaatangst’ is dé oprukkende mentale klacht van de 21e eeuw. Hartstikke leuk en aardig dat het dit weekend 21 graden wordt - in október - maar erg goed voor de aarde is dat natuurlijk niet. 

De invloed van klimaatverandering op je mentale gezondheid 

Pieker jij je suf over de smeltende ijskappen op de Noordpool, zie jij de bosbranden die onze aarde teisteren in je dromen en staan de uitstervende diersoorten hoog op je zorgenlijstje? Dan ben je niet de enige. Het CBS zocht uit dat klimaatverandering en mentale gezondheid steeds meer met elkaar te linken zijn. Zo maakt 75% van de volwassen Nederlanders zich zorgen over wat voor wereld we voor de volgende generatie achterlaten.

Extreme weersomstandigheden

Jouw ecologische voetafdruk is dus belangrijker dan ooit, maar wat doet al die druk met de psychische geest? Invloed op je mentale gezondheid vanwege klimaatverandering wordt door professionals ook wel ‘klimaatangst’ genoemd. In de onzekere tijd waarin we leven, nemen de zorgen om klimaatverandering ook toe. En met recht, want alleen al in de Verenigde Staten worden er sinds 2019 meerdere records verbroken wanneer het op extreme weeromstandigheden aankomt.

Temperatuurstijgingen en depressieve klachten

Klimaatverandering is dus een bittere pil. Volgens wetenschappelijk onderzoek van de American Psychological Association, een van de eerste lange termijn onderzoeken naar het effect van klimaatverandering op mentale gezondheid, zijn angst, stress en zelfs depressie een direct gevolg van zorgen om de toekomst van onze planeet. Het onderzoek mat ook de mentale effecten van temperatuurstijgingen van boven de 30 graden bij de deelnemers. Dat bleek een toename van een halve dag extra depressieve klachten op te leveren.

Geen kinderwens

De stress blijkt het hoogst onder jongeren, zo schrijven wetenschappers in een rapport over de effecten van klimaatverandering op de mentale gezondheid. In dit rapport spreken de onderzoekers zelfs over een vicieuze cirkel waarbij de gevolgen van klimaatverandering zorgen voor mentale klachten. The Lancet, een belangrijk tijdschrift voor de medische wetenschap, publiceerde de resultaten van een studie onder jongeren tussen de 16 en 25 jaar. 4 op de 10 ondervraagden bleek bang te zijn om later kinderen te krijgen.

Klimaatneutrale steden

Het ziet er dus niet al te best uit voor ons al mens, maar ook niet voor de planeet. Toch zijn wetenschappers het over één ding helemaal eens en dat is dat we hoop moeten houden. Waarom? Omdat er genoeg voorbeelden zijn van hoopvolle initiatieven voor een betere wereld. Zo strijd de Europese commissie ervoor dat er in 2030 in ieder geval 100 klimaat neutrale steden zijn.

Opgeven is geen optie

Hoogleraar klimaatverandering Heleen de Coninck ziet het dan ook als haar plicht om hoopvol te zijn. “Als je het geloof in een oplossing verliest, dan komt die oplossing er zeker niet”, vertelt ze in een interview met NRC. Ook ecoloog Louise Vet zegt in een interview met De Volkskrant dat opgeven geen optie is. “We zijn steeds meer bereidwillig om bijvoorbeeld te investeren in groene oplossingen. Daar ligt de toekomst.” Wil je zelf ook je steentje bijdragen? Wij verzamelden 8 dingen die je kan doen om het klimaat een handje te helpen.