Review: Melancholia

Op het filmfestival in Cannes werd Kirsten Dunst benoemd tot beste actrice voor haar rol in bovengenoemde film. Het gaat over twee zussen die nader tot elkaar komen bij het naderende einde van de wereld.
 

Lars von Triers Melancholia is opgedeeld in drie delen: het begint met een vrij lange ouverture waarin je flashforwards ziet naar de rest van de film. In eerste instantie intrigeren de beelden je en later passen ze in een groter geheel. Vervolgens krijg je deel 1: Justine.

Het verhaal
Dit deel bestaat voornamelijk uit de bruiloft van Justine (Kirsten Dunst), waarbij alle onderlinge verhoudingen tussen de personages duidelijk gemaakt worden. Tevens wordt duidelijk dat Justine lijdt aan depressies: melancholia. Ze is moeilijk benaderbaar en houdt mensen op een afstand. Toch probeert ze in dit eerste deel van de film bij het leven te horen en mee te doen aan wat het leven haar biedt, maar uiteindelijk blijken het voor haar allemaal lege rituelen te zijn: het huwelijk betekent niets voor haar. En dit is direct de strijd die ze voert: ze zoekt naar de waarde van dingen, die ze niet kan vinden.
 

In deel 2 beleef je het verhaal vanuit het perspectief van de zus van Justine: Claire (Charlotte Gainsbourg). Claire is een tegenpool van Justine: een verstandige vrouw die ondanks de moeilijke persoonlijkheden van haar moeder en Justine, iedereen gelukkig probeert te houden. Ze is een vrouw die zich geschikt heeft in haar leven: moeder van een zoontje Leo en samen met haar man (Kiefer Sutherland) onderhoudt ze een kasteeltje met een grote golfbaan eromheen. In dit deel zie je dat Justine een zeer slechte tijd doormaakt: ze zit in een zware depressie en kan haast niets meer. Het leven betekent niets voor haar en het nieuws dat de planeet Melancholia het leven op aarde bedreigt, heeft op haar een heel andere uitwerking dan op haar zus.

 

Claire staat namelijk doodsangsten uit voor de planeet die zich tot op heden achter de zon heeft verscholen, maar nu richting aarde komt. In tegenstelling tot Justine heeft Claire veel te verliezen: een zoontje, een man en haar gastverblijf. Zij houdt van het leven en wil ook niet dat het eindigt. Justine verafschuwt het leven en blijft verlangen naar meer en ook vooral naar het einde. Ze gelooft niet dat er nog ander leven buiten de aarde is en het idee dat het binnenkort over kan zijn, lucht haar op. Voor de vormgeving van het personage van Justine heeft Lars von Trier zich gebaseerd op zijn eigen depressies; Kirsten Dunst was de aangewezen persoon om deze rol te spelen ?dankzij? de depressie waar ze zelf in heeft gezeten. Ze speelt deze rol heel goed en is in staat te lachen, maar toch een glazige blik in haar ogen te houden.
 

En?

Ik vond de film zwaar. Uiteraard  door de depressies van Justine en haar moeder, en niet te vergeten het dreigende besef van het einde van de wereld, wordt er een vrij zwaarmoedig beeld geschapen. In de hele film zitten vooruitwijzingen naar een slechte afloop: onder andere een wensballon die vlam vat en kunstafbeeldingen die Justine plaatst.

 

Daarnaast gaan veel dingen moeizaam in de film, die ook weer wijzen op een vermoedelijk slechte afloop: de gesprekken, het huwelijk, de situaties waarin ze zich bevinden. Niets lijkt vloeiend te gaan. Soms verafschuw je haar depressie en denk je: ?Doe toch eens lief tegen die fantastische man die niets liever wil dan met jou gelukkig zijn?, maar tegelijkertijd weet je dat ze ziek is en dat ze het niet kan helpen.

Ondanks dat ik de film zwaar vond, interesseerde Justines kijk op het leven me wel. Het einde van de film maakt pijnlijk duidelijk dat iedereen in feite alleen is.
 

Een feel good movie? Nee, zeker niet. Een happy end? Volgens Lars von Trier wel. Een aanrader? Dat zeker.

 

Melancholia draait vanaf 25 augustus in de bioscoop.