Tolkien voor gevorderden

Het is eventjes slikken, de pil van Tolkien die onder redactie van zijn zoon Christopher Tolkien (inmiddels zelf ook al ver in de tachtig) is uitgebracht. Het is een bizar idee dat Tolkien zelf een taal heeft bedacht ? volgens taalkundige regels ? plus een mythische wereld heeft geschapen. Dat was natuurlijk al bekend door zijn eerdere werken, maar ook nu wordt het des te meer duidelijk dat hij zelf helemaal ondergedompeld was in zijn fictieve wereld, omdat het over de historie van Midden-aarde gaat. De kinderen van Húrin is een verhaal dat voornamelijk over Húrins zoon Túrin gaat. Later wordt hij, zonder het te weten, door het lot herenigd met zijn zus Nienor. Húrin was een mensenheld en Túrin treedt in zijn voetsporen, wil zijn vader en familie wreken. Húrin wordt namelijk door de duistere vijand Morgoth gevangen gehouden, die ook nog eens over Túrin, zijn moeder en zus een vloek heeft uitgesproken.

Levenspad

Túrins jeugd begint bij zijn moeder Morwen, maar zij stuurt hem voor zijn eigen veiligheid naar het elfenland Doriath. Je volgt de nukkige, weinig blije jongen op zijn levenspad en tijdens zijn ontwikkeling. Hij voegt zich bij de 'vogelvrijen', ontmoet de onbetrouwbare dwerg Mîm en probeert met zijn leger te strijden tegen 'De Schaduw' en draak Glaurung. Waarna hij in vrede met zijn echtgenote probeert te leven. Het begin van het boek is pittig en lastig om door te worstelen, zeker als je niet al je aandacht erbij hebt. Tolkien spreekt niet over ooms en tantes, maar over 'dochter van de broer van' of 'zoon van de zus van'. Maar zodra de verhoudingen tussen de personages duidelijk zijn, komt het verhaal meer aan bod. Wel blijft de stijl van Tolkien waardig gehandhaafd en als je daar eenmaal een beetje gewend bent, lijkt het ook de enige juiste. Iedere vorm van modernisering zou afbreuk doen aan het verhaal. Dat heeft zoon Christopher goed aangevoeld.

'Echte' fictieve geschiedenis

Tolkien begon dit epos al in 1918, maar rondde het verhaal nooit helemaal af. De verschillende hoofdstukken kunnen ook als aparte verhalen worden gelezen. Wel verwijst hij er in andere verhalen (bijvoorbeeld Lord of the rings) naar: 'Turin werd door Elrond in Rivendel tegenover Frodo genoemd als een van 'de machtige elfenvrienden uit vroeger tijden''. De lezer wordt begeleid door stambomen, een woordenlijst, een uitsprakenlijst en een landkaart van het gebied in Midden-aarde waar het verhaal plaatsvindt. Daardoor wordt het echt heel geloofwaardig. Tolkien schiep professioneel een fictieve wereld; een die in je fantasie de waardigheid van een echte geschiedenis heeft.

Volgens Christopher Tolkien streefde zijn vader een volledige en uitgewerkte versie na van de drie 'grote verhalen' uit de Oudste Tijden: Beren en Lúthien, De kinderen van Húrin en De val van Gondolin.Tolkien achtte De kinderen van Húrin onlosmakelijk verbonden met geschiedenis van de elfen en de mensen in de Oudste Tijden. Christopher smeedde van de verschillende versies van De kinderen van Húrin tot een eenheid.

Behalve dat dit boek een belangrijke geschiedenis over Midden-aarde vertelt, legt Chrisopher de totstandkoming ervan ook nog eens uit. Dat geeft het boek zeker een meerwaarde omdat je anders best eens, als je niet zoveel weet over de wereld van Tolkien, de draad kwijt kunt raken. Nu is het ? met een beetje moeite ? een begrijpelijk boek. In twee appendices legt Christopher de ontwikkeling van de grote verhalen uit en de compositie van de tekst. Buiten dat het een intrigerend boek is, is het prachtig uitgegeven, verrijkt met illustraties van Alan Lee, inmiddels een bekende als het om Tolkienverhalen gaat. Een boek dat zeker in je boekenkast thuishoort, als je ook maar een beetje van fantasyverhalen houdt!

J.R.R. Tolkien
De kinderen van Húrin
317 bladzijden
Uitgeverij: Mynx
ISBN: 978-90-225-4764-9
Adviesprijs: 22,50 euro

Bestel Online!

De kinderen van Hurin
J.R.R. Tolkien