Interview: Schrijfster Sadia Shepard.
Ik ontmoet Sadia op een zonnige woensdagmiddag in een prachtig hotel aan de Keizersgracht van Amsterdam. Een jonge vrolijke vrouw, die overduidelijk zin heeft in het interview. Sadia is filmmaker en nu dus ook schrijfster. Inmiddels is haar reis naar India - die ruim een jaar duurde - alweer drie jaar geleden. Ze ging naar India om antwoorden te vinden. Ze ontdekte na het overlijden van haar oma, een heel belangrijk persoon in haar leven, dat zij afstammelinge was van een oud Joods volk. "Mijn oma vertelde altijd prachtige verhalen over haar leven in India en ook al had ik ze al honderd keer gehoord, steeds opnieuw vroeg ik haar om ze weer te vertellen. Het is altijd al de oerkracht geweest van de vrouw: het verhalen vertellen. Ze doen het op straat, bij de bakker, aan de telefoon... vrouwen vertellen verhalen. Ik wilde het India van mijn grootmoeder ontdekken en haar verhalen zelf beleven. Ik vond het namelijk erg verwarrend dat ik nooit heb geweten dat zij eigenlijk Joods was en voor haar echtgenoot moslim is geworden."
Uit het boek blijkt dat Sadia tijdens haar reis veel heeft geleerd over zichzelf én over haar familie. "Toen ik terugkwam wist ik dat ik veel had geleerd, maar ook dat ik alles nog plekje moest geven. Mijn vrienden waren allemaal doorgegaan met hun leven, waren getrouwd of hadden een kindje gekregen. Daarnaast was de wereld fundamenteel veranderd. Ik vertrok twee dagen na de aanslagen op de Twin Towers en ik heb de hele verandering ten aanzien van moslims en terroristen in New York niet meegekregen. Ik heb heel veel nagedacht over alles wat ik meegemaakt. Zo kwam ik ook op het idee om mijn boek te schrijven. Ik had een dagboek bijgehouden in India en om alles een plek te kunnen geven, heb ik deze steeds opnieuw gelezen en nog meer uitgewerkt. Ik was nog steeds zoekende en op deze manier vond ik antwoorden. Maar ook nieuwe vragen. De reis bestond eigenlijk uit twee delen: het eerste deel was de reis zelf en het tweede deel was het uitwerken van mijn ervaringen."
De islam is progressiever dan de meeste mensen denken
Op dit moment worden overal ter wereld oorlogen uitgevochten om diverse religies. Sadia heeft van dichtbij alle gebruiken en ideeën van drie belangrijke wereldreligies kunnen ervaren. "Er zijn veel overeenkomsten in het christendom, de islam en het joods-zijn. Uiteindelijk is de basis hetzelfde. Iedereen, wat ze ook geloven, probeert om een goed en vredelievend leven te lijden. Men is op zoek naar leiding, ze willen niet alleen leven en zoeken steun in een hogere macht. Het verschil zit hem denk ik in de manier van beleving van het belijden van het geloof. En waar je vandaan komt. Een westerse moslim is bijvoorbeeld heel anders dan een moslim uit India, die op zijn beurt weer anders is dan een moslim uit de binnenlanden van Afrika. Daarnaast denk ik ook dat de politiek het geloof als troef uitspeelt, waardoor je alle problemen krijgt. Maar ik ben geen theoloog, dus ik ben eigenlijk niet de beste persoon om je de verschillen en overeenkomsten uit te leggen. Ik vertel je nu alleen zoals ik het zie."
Maar ook onkunde over bijvoorbeeld de islam is een grote boosdoener. "Wat veel mensen niet weten is dat de islam eigenlijk veel progressiever is, dan bijvoorbeeld het christen- of jodendom. Want bij de islam is de rol van vrouwen heel belangrijk. Zo was de vrouw van Mohammed ouder dan hij én een zakenvrouw. Dat vind ik jammer, dat veel mensen dat niet weten."
Ik heb het beste uit drie werelden
Duidelijke taal van Sadia. Ook in haar boek is ze heel eerlijk over alles wat ze mee heeft gemaakt en wat ze ontdekt heeft over haarzelf én haar familie. Ze spaart niemand. "Ik schreef het boek en heb het laten lezen aan mijn ouders. Ik was wel bang voor hun reactie, maar mijn moeders eerste reactie ging over de spelfouten en mijn taalgebruik. Ze was helemaal niet geschokt ofzo. Er zijn wel een aantal familieleden die er moeite mee hebben gehad, bijvoorbeeld een oom van mij uit Pakistan. Maar hij belde mij en vertelde me dat hij zich realiseerde dat ik mijn verhaal vertelde en dat hij me niets kwalijk nam."
Sadia vertrok naar India om antwoorden te krijgen over haar geloof, ze ging weg met het idee dat ze bij terugkomst zou weten of ze een moslima, een christen of een Jodin is. "Maar het was allemaal zo verwarrend, ik kwam terug en ik had het ultieme antwoord nog niet. Ik moest van mezelf een beslissing nemen, maar ik kon het niet. Daarom heeft mijn boek ook een open eind: ik heb uiteindelijk besloten om géén beslissing te nemen. Ik heb het beste uit drie werelden, ik neem wat ik nodig heb, ik vier de feesten en ben erg traditioneel ingesteld. Ik voel me heel erg verbonden met alledrie de religies. Ik hoef van mijn ouders ook niet te kiezen, bij ons thuis leiden alle wegen naar God. Het gaat uiteindelijk om wat je nodig hebt in je leven en hoe jij er tegenaan kijkt. We zijn van nature nieuwsgierig, blijven vragen stellen. Ik wil dat ook blijven doen en voor mij zal die reis nooit eindigen. Ik kies er dus voor om verbonden te blijven met alledrie. Ik heb een enorme kans gekregen om de ins en outs te leren en te ontdekken en daar ben ik ongelooflijk dankbaar voor."
Een inspirerend gesprek met een inspirerende vrouw. Ik kan het niet laten om Sadia te vragen om mijn boek te signeren. Als ik later lees wat ze schreef, ben ik blij dat ik het heb gedaan:
With thanks and warmest wishes, Sadia Shepard