Verslag: Lezing Tijn Touber over 'Spoedcursus verlichting'.
carrière begon in de popmuziek en al op jonge leeftijd had hij alles wat zijn hartje begeerde. Althans... dat dacht hij: "Ik had alles bereikt wat ik wilde hebben, een band die succesvol was, een geweldige relatie, gouden platen... De jongensdroom was uitgekomen, maar ik was niet gelukkig, er ontbrak iets...
Ik dacht: 'Als dit geen geluk is, dan moet ik het misschien ergens anders gaan zoeken' en toen begon mijn innerlijk avontuur. Ik begon te mediteren en te kijken naar mijn eigen gedachtewereld. Ik schrok in eerste instantie, want ik kon mij niet eens concentreren. Langzaam maar zeker werd het stiller, en ineens was ik daar. Je kan het vergelijken met het gevoel dat je hebt als je in een vliegtuig met enorme turbulentie zit en daarna boven de wolken uitschiet. Die onwijs ruime en open wereld waar de zon altijd schijnt en waar het heel stil is. Dàt is voor mij de ervaring van verlichting. Een ruimte waarin je vrij bent van je gedachten, je programma's en je conditioneringen." Aldus Tijn.
Enerzijds is hij verbaasd over het succes van zijn boek Spoedcursus Verlichting anderzijds niet: "Het feit dat mijn boek een bestseller is geworden en dat kranten als Trouw, NRC en de Volkskrant hele pagina's aan mij wijden, zegt iets over de tijd waarin wij leven. Archetypisch gezien leven wij volgens Joseph Campbell in de periode van de terugkeer naar het licht. Joseph Campbell had al op jonge leeftijd alle mythen, sagen, epossen en heldendichten gelezen, en hij begon een lijn in al die verhalen te zien."
Joseph Campbell schreef het boek Held met duizend gezichten (1948), wat ook wel de bijbel van Hollywood wordt genoemd. Filmscrips volgen vaak deze fases.
Tijn: "Voorgaand aan de fase van de terugkeer naar het licht is de fase van de onderwereld: De fase waarin de held zoekende is en waarin problemen zo groot lijken, dat er geen uitweg meer is. Mondiaal zien wij dat nu gebeuren. Gelukkig komt na deze fase het moment waarop wij onze kracht weer gaan voelen en ook weer aan de slag kunnen. Ik denk dat wij ons nu op dat moment bevinden. Albert Einstein heeft ooit gezegd dat problemen niet kunnen worden opgelost op het niveau van denken waarop ze zijn ontstaan. Dat betekent dat wij naar een ander niveau van intelligentie zullen moeten gaan. Maar wat is dat andere niveau van intelligentie en hoe doe je dat, hoe kom je daar?"
Tijn legt ons uit dat wij allemaal ons eigen programma hebben, in zijn geval is dat het 'Tijnprogramma'. "Dat is ontstaan door opvoeding, cultuur, religie, school, de media en alles wat wij tot waarheid hebben gemaakt en tot onze identiteit rekenen. Nou blijkt dat datzelfde programma ervoor zorgt dat wij ons diepere zelf kwijtraken. Dus iets is ermee bezig om dat programma draaiende te houden en dat iets, daar kom je pas mee in contact als je uit jouw programma stapt." Meditatie is volgens Tijn een mooie manier om uit dat programma te kunnen stappen. Tijn: "Dan bevind je je in het oog van de orkaan. Daar waar het precies in het midden helemaal windstil is, terwijl er om je heen van alles gebeurt. Je kijkt alleen maar, alsof je naar een film kijkt. Behalve de rust, ruimte en vrijheid die je ervaart, wordt je aangesloten op een veel grotere intelligentie dan de intelligentie die wij normaal gesproken gebruiken met onze gedachten."
Volgens Tijn is het juist bij belangrijke beslissingen cruciaal om te durven vertrouwen op die grotere intelligentie. "Uit onderzoek blijkt dat ons hart eerder op beelden reageert dan onze hersenen. Sterker nog, ons hart reageert op bijvoorbeeld een angstig beeld, al voordat wij het zien! Op die intelligentie kun je aanspraak maken op het moment dat je uit je programma stapt. Ik noem dat magisch en moeiteloos leven. Daar liggen de creatieve oplossingen. Zo zegt Eckart Tolle dat alle creatieve oplossingen en alle vernieuwende gedachten voortkomen uit die stilte. Al het andere noemt hij kopieergedrag.
Het wonderbaarlijke is dat er dan dingen gebeuren die je zelf nooit had kunnen bedenken, laat staan begrijpen." Zegt Tijn. Hier staat overigens een prachtig voorbeeld van in zijn boek. Na urenlang gewerkt te hebben aan een interview, raakt Tijn zijn tekst kwijt (pc). Hij is ten einde raad, maar besluit uiteindelijk om het interview in alle stilte 'tot zich te laten komen' en vervolgens schrijft hij het interview moeiteloos op.
Verlichting, hoe kan je het bereiken? Of zijn wij al verlicht? Volgens Tijn wel: "Het is een groot misverstand dat je zou moeten lijden om er te komen. Zo worden Boeddha en Jezus bijna altijd lijdend afgebeeld. Zoeken en lijden worden vaak geassocieerd met verlichting. Ik sprak laatst een boeddhist hierover en die zei: 'Boeddha heeft hopeloos gefaald in zijn zoektocht naar verlichting. Pas op het moment dat hij het opgaf werd hij verlicht.'
Verlichting is zo makkelijk, het is zelfs veel moeilijker om niet verlicht te zijn! Een gevoel van eenheid, heelheid. Iedereen kan daar aanspraak op maken omdat het je wezen is. Ik heb veel gewerkt in de Bijlmerbajes met drugsdelinquenten. Dan zei ik: 'Vergeet wie je bent, en herinner je wie je wel bent achter dat hele verhaal.' En ik zag het gebeuren, ik zag die jongens thuiskomen. Dat wezen achter die gedachten, je ziel, spirit enzovoort, is intact. Alles waarnaar je hebt gezocht is er al. Iedereen heeft 'een verlichte meester' in zich."
Tijn vertelt over Dennis Merzel, die na jaren mediteren ('hardcore!' lacht Tijn) de Voice Dialogue-methode leerde van twee psychologen. "Op een dag vroeg Merzel aan één van zijn leerlingen: 'Mag ik met de verlichte meester spreken?' Voor zijn ogen veranderde de leerling in een serene meester die sprak over spirituele zaken. Het enige wat hij deed is de ander toestemming geven. Zo simpel is het." aldus Tijn.
Ondanks dat hij er zelf jaren over heeft gedaan, is het volgens Tijn toch mogelijk om in een korte tijd te leren mediteren: "In mijn tijd was het niet hip en koel om met spiritualiteit bezig te zijn, dus ik heb er wat langer over gedaan. De jongeren van nu staan er veel meer voor open. Spiritualiteit is hot, Boeddha is de nieuwe tuinkabouter, zelf bedacht!" (lacht)
Een lezing bijwonen van Tijn Touber is absoluut de moeite waard, al is het alleen maar om zijn rustige, meditatieve stem en zijn magische kijk op de wereld. S 'avonds in bed 'hoorde' ik Tijn nog praten...
'In dialoog met' is een initiatief van Ellen Helwes, Femke Witzel en Ananda Nieuwetijdswinkel
