Anna: 'Ik kreeg een psychose'

Een psychose klinkt als iets vaags, iets dat alleen anderen overkomt. Maar dat het iedereen kan gebeuren, bewijst Anna (20). ?Een kenmerk  van een psychose is dat je in je eigen fantasiewereldje leeft?, vertelt ze. ?Maar dat heb je zelf niet door. Je denkt dat je gewoon in de realiteit zit, terwijl iedereen ziet dat je je eigen werkelijkheid bedenkt. Dit heb ik zelf ook gehad. Ik dacht dat ik door mensen bedreigd werd, terwijl dit helemaal niet het geval was.?

Anna komt uit een doodnormaal, Brabants gezin. ?Ik kom uit een gezin met twee kinderen?, vertelt Anna. ?Mijn broer van 19, met het Downsyndroom, en ik. Verder heb ik, heel gewoon, een vader en een moeder die nog steeds bij elkaar zijn.? Geen basis waarbij je zou verwachten dat Anna ooit opgenomen zou worden. Maar niets is minder waar: op haar zeventiende kreeg Anna opeens een psychose.

?Ik merkte voor het eerst dat ik een psychose had, op het moment dat ik al weggebracht werd naar de opname?, vertelt Anna. ?Achteraf gezien ben ik in de tijd voorafgaand aan de psychose wel enorm druk geweest. Zelf merkte ik weinig, ik had wel veel creatieve ideeën en energie, maar ik ben sowieso al redelijk creatief van mezelf. Ik dacht dat het gewoon een periode van veel inspiratie was, maar achteraf bleek het een verwaarloosde burn-out te zijn. De psychose is daar uiteindelijk uit ontstaan.?

?Bedreigingen?
Anna?s psychose zelf heeft anderhalve dag geduurd. ?Het gebeurde ineens, toen mijn ouders op een avond naar vrienden waren?, vertelt ze. ?Gelukkig kan ik me niet alles meer herinneren. Ik weet nog wel dat ik dacht dat ik bedreigd werd, dat er mensen om mijn huis heen zaten die me overal in de gaten hielden. Het ging zo ver dat ik zelfs de politie gebeld heb. Ik was ervan overtuigd dat er in mijn hele huis camera?s hingen en douchte daarom met mijn bikini aan. Heel veel spullen die voor mij niet van waarde waren, heb ik buiten gezet. Verder heb ik ?s nachts tussen mijn ouders in gelegen, omdat ik me niet veilig voelde. Ik ben de hele nacht wakker geweest.?

Naar aanleiding van de waanideeën die Anna zo plotseling had, werd ze acuut opgenomen. ?Het was een spoedopname. Ik had weinig te besluiten?, vertelt ze. ?Ik was me totaal niet bewust van de situatie op dat moment. Het was de beslissing van mijn ouders, maar ze hadden geen andere keuze. Thuis was de situatie niet handelbaar geweest.?

Opname
Tijdens de opname woonde Anna bij andere jongeren, in de leeftijd van 16 tot 20, die ook opgenomen waren. Ze kreeg diverse therapieën en veel medicatie. ?Door die medicatie waren mijn waanideeën binnen een dag of vier weg?, zegt ze. ?Maar die periode was vreselijk voor me. Je wordt ineens vanuit je vertrouwde omgeving in een inrichting gezet. In het begin snapte ik niet eens wat ik daar deed, ik begreep niet dat ik tussen al die ? in mijn ogen ? gekken zat. Ook fysiek kon ik erg weinig, omdat ik door de medicatie erg zwak en moe was geworden. Het ergst vond ik nog dat ik mijn broer zo weinig zag, hij was erg bang voor de hele situatie. Verder kon ik niet zwemmen omdat mijn lichaam te zwak was en de eerste weekenden mocht ik niet naar huis. Ik ging mijn normale leventje steeds meer missen en besefte dat ik waarschijnlijk zou blijven zitten. Ook miste ik mijn vriendinnen ontzettend. Sommigen zijn me, heel lief, komen opzoeken, anderen heb ik in de kliniek nooit gezien omdat ze niet wisten hoe ze met de situatie moesten omgaan.?

Het herstel duurde, in Anna?s ogen, te lang. ?Ik had weinig energie en concentratie, terwijl ik vóór de psychose juist erg energiek was en me goed kon concentreren?, vertelt ze. ?Toen ik aan de betere hand was, mocht ik zelf beslissen of ik een nazorgtraject wilde volgen. Dat heb ik natuurlijk nog gedaan.? Anna heeft vlak voor haar 19^e verjaardag een terugval gehad. ?Dit zorgt er nu voor dat ik heel bang ben om nog eens zo?n terugval te krijgen. Ik voel me niet anders dan anderen. Soms ben ik nog erg moe, maar daar kan ik mee leven. Wel merk ik dat ik soms meer levenservaring heb dan leeftijdsgenoten. Dit komt denk ik wel door mijn psychose, maar ook door de opvoeding met mijn broer.?

Voor haar toekomst heeft Anna een duidelijke prioriteit. ?Ik ben van plan om voorlopig gezond te blijven, dat als eerste?, zegt ze. ?Verder heb ik veel zin om volgend jaar te gaan studeren en op kamers te gaan wonen. Door mijn psychose loop ik nu twee jaar achter op leeftijdsgenoten, dus ik kijk daar erg naar uit.?

?Ik heb mijn verhaal willen delen om aan te tonen dat je na een psychische ziekte als de mijne, nog prima kunt herstellen?, vertelt Anna. ?En om het bespreekbaar te maken. Voor veel mensen is het moeilijk te vragen hoe het met zo iemand gaat, en makkelijker om zo iemand dan maar te ontlopen. Ik heb liever dat mensen het me gewoon vragen, en ik denk dat dat voor meerderen geldt. Ik neem mijn gezondheid niet meer voor vanzelfsprekend aan. Daardoor geniet ik veel meer van het leven dan ik deed vóór mijn psychose.?

Lees ook onze andere real life verhalen.

Wil je ook je verhaal aan (de leZeressen van) Ze.nl vertellen? Stuur dan een mailtje naar redactie@ze.nl o.v.v. real life verhaal.