Sophie: 'Ik overleefde een agressieve vorm van kanker'

Het zal je maar gebeuren: je geniet van je fijne, onbezorgde leven totdat je na wat vage klachten ineens te horen krijgt dat je misschien niet lang meer te leven hebt. Sophie van der Stap overkwam het. “Het was te groot om het te beseffen.”
 

Sophie van der Stap (30) was destijds 21 jaar en genoot volop van haar studententijd. “Ik was altijd heel druk, had veel baantjes, was altijd aan het daten en zat boordevol ambitie. Ik studeerde politicologie en reisde veel. Ik ging vaak in de zomer naar bijvoorbeeld India, Tibet of Nepal. Ik deed van alles en genoot van het leven.”
 

Tot er op haar 21e een zeldzame en agressieve vorm van kanker werd geconstateerd. “Ik had al een paar maanden verschillende klachten. Maar de klachten waren allemaal niet zo ernstig en duidelijk, ik fietste er gewoon doorheen. Tot ik op een gegeven moment in een hoorcollege zat en onwel werd", vertelt Sophie. "Ik kreeg het benauwd, kreeg weinig lucht en had steken in mijn zij. Ik ben toen rond 5 uur direct naar de huisarts gegaan met een taxi. Die arts heeft bloed geprikt bij me: ik moest direct naar het ziekenhuis. Ik ging naar de eerste hulp en had daar alle mogelijke testjes gedaan. Hieruit bleek dat ik een soort infectie in mijn lijf had. Dit was het begin van alle onderzoeken. Dat heeft totaal ongeveer zes weken geduurd, ik ging van de ene polikliniek naar de andere. Totdat het verlossende woord eruit kwam: ik had een zeldzame en agressieve vorm van kanker.”
 

Agressieve tumor
Er bleek een agressieve tumor tegen de lever van Sophie te zitten. “Op het moment dat je dat te horen krijgt is het te groot om het te beseffen. Nergens hoor je een relativerend stemmetje in jezelf van: hé, even een stapje terug, even laten bezinken. Je hebt nul controle over je emoties en gedachtes, je bent helemaal weggeslagen."

De kansen voor Sophie zagen er destijds heel slecht uit. “Ze wisten eerst niet precies waar het zat. Ze dachten dat de tumor aan de lever zat, gelukkig bleek deze ertegenaan te zitten. Dat heeft veel uitgemaakt. De meeste artsen zeiden ‘het wordt heel moeilijk, we moeten maar zien'. Ze spraken heel negatief. Wat het nou uiteindelijk betekent wat je kans is, weet je niet zo goed. Maar mij werd dat gewoon medegedeeld op deze manier.” 

De behandeling

De behandeling van Sophie duurde totaal iets meer dan een jaar: 54 weken. "Ik kreeg deze periode elke week chemo en een halfjaar ook bestraling. Ik was het eerste halfjaar altijd een week in het ziekenhuis en dan twee weken thuis. Na een halfjaar werd dit een dag in het ziekenhuis per week. In deze periode had ik voor mijn gevoel twee heel gescheiden werelden. Het was altijd een cirkel van drie weken. Je had de ene week in het ziekenhuis en de twee weken thuis. Ik was altijd wel zwak, maar die paar dagen per maand dat ik me oké voelde, gebruikte ik om te vergeten dat ik ziek was. Dan ging ik bijvoorbeeld uit, ging ik dansen. De andere dagen ging ik ook wel naar buiten, maar veel minder. Ik had die dagen dat ik naar buiten ging en uitging wel nodig, het was gewoon te heftig om alleen in die werkelijkheid te zitten dat je misschien sterft. Ik moest vluchten af en toe.”
 

Psychisch is het bijna niet te bevatten hoe dit voor Sophie was. “Je moét je wel met de situatie verzoenen, kennelijk hebben we dat in ons om dat te kunnen als het moet. Je neemt de hele dag afscheid, omdat je denkt: misschien is dit wel de laatste keer dat ik dit doe of dat ik diegene zie. Je moet op zo’n moment loslaten, maar tegelijkertijd wil je je heel erg vastklampen. Je moet gewoon loslaten. Je hebt geen keus.”

Pruiken

Door de chemokuren vielen de haren van Sophie langzaam uit. Al vrij snel na de eerste uitgevallen haren, besloot ze om haar hoofd kaal te scheren en een pruik te kopen. Tijdens het passen van de pruiken, merkte ze dat er heel veel mooie modellen, kleuren en stijlen waren die haar allemaal een andere persoonlijkheid gaven. Ze schafte er daarom in totaal negen aan, die allemaal voor een andere persoonlijkheid stonden. Elke pruik/persoonlijkheid gaf ze een andere naam: Stella, Sue, Daisy, Blondie, Platina, Oema, Pam, Lydia en Bebé. “Die pruiken betekenden veel voor mij. Dankzij hen kon ik zeggen: ‘Nu is het mijn tijd’; dat hebben die pruiken mij gegeven. Het is heel belangrijk dat je in elke situatie iets van jezelf blijft hebben of een eigen wereldje blijft creëren waarin je je veilig voelt en kunt lachen, al is het maar vijf minuutjes op een dag. De pruiken creëerden mijn eigen wereldje waar ik het voor het zeggen had, in de boze wereld waarin ik beland was.” 
 

Schoon

Na 54 weken van chemotherapie en bestralingen werd er gekeken of de tumor uit het lichaam van Sophie verdwenen was. De uitslag was positief: de tumor was weg. “Dat moment was heel surrealistisch. Ik was heel blij natuurlijk, maar pas dan besef je hoe erg je vervreemd bent geraakt van het leven om je heen. Ik heb een jaar lang op een ander eilandje gezeten. Het heeft bij mij echt nog een paar jaar geduurd voordat ik weer helemaal mezelf was en in ‘de normale wereld’ was.” 

Positief en dankbaar

Op dit moment gaat het goed met Sophie. Ze woont en werkt in Parijs. Ze schrijft columns en artikelen voor kranten en tijdschriften als NRC Handelsblad en Marie Claire. Ook is ze een veelgevraagd spreekster voor workshops en lezingen over de hele wereld. Ze staat nog elke acht maanden onder controle. “Dat is eigenlijk wel fijn. Het geeft rust en nu na zeven jaar is er eigenlijk nog maar weinig angst.” 

Heeft deze periode in haar leven haar ook iets positiefs gebracht? “Ja, ik heb er hele dierbare vriendschappen aan overgehouden van mensen die ik heb ontmoet in het ziekenhuis, ik ben hechter geworden met mijn familie en het heeft me het schrijven gebracht.”
 

Boek en film
Sophie heeft tijdens haar ziekte een dagboek bijgehouden, nu beter bekend als het boek Meisje met negen pruiken. “Er werd een artikel van mij over deze periode gepubliceerd in NRC Handelsblad. De hoofdredacteur wees mij erop dat het een goed en mooi geschreven verhaal was. Hij zei dat ik ermee naar een uitgeverij moest gaan. Uiteindelijk heeft de uitgeverij mij benaderd naar aanleiding van het artikel in NRC." Het boek werd een groot succes; niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland. 
 

Meisje met negen pruiken is dan ook onlangs in Duitsland verfilmd en is daar afgelopen maart in première gegaan. Vanaf vandaag, 5 september, zal Meisje met negen pruiken ook in de Nederlandse bioscopen te zien zijn. Een prachtige film die dit aangrijpende jaar uit Sophies leven vertelt. Sophie: “Ik vind het een geschenk dat mijn verleden nog kan leven. Ik vind het een goed gelukte, mooie en sterke film.”