Shop 'till you drop! Wij vrouwen kunnen er wat van en het gat in onze hand wordt alleen maar groter. Ook bij Rosanne. Ze deed niet anders dan winkelen, zelfs zo erg ze er uiteindelijk verslaafd aan raakte. "Shoppen deed ik stiekem."
Aan het eind van haar geld had Rosanne (59) letterlijk een stukje maand over. “En het geld dat ik had, was niet eens van mij. Dat is nog het ergste. Ik had een prima leven. Ik was getrouwd, had twee kinderen en ik en mijn man stonden op het punt een huis te kopen. Toen we de hypotheek rond hadden, ging het fout.” Rosanne kwam erachter dat het wel heel makkelijk was om geld los te peuteren. “Een tweede hypotheek, een derde, een creditcard: aan geld komen was niet moeilijk. Toen werd mijn drang om spullen te kopen alleen maar erger, want ik wist waar ik mijn geld vandaan kon halen. In de eerste plaats gebruikte ik het geld om grote dingen aan te schaffen. Een nieuwe keuken, een auto, een nieuwe vloer. Maar ik ging door.”
Mijn eigen 'drugsdealer'
“Ik wist dat we geen geld hadden en dat wat we hadden, geleend was. Maar toch kon ik rustig doorgaan met kleding kopen voor mezelf. ’s Nachts lag ik er wakker van. Hoe moet ik het einde van de maand halen? Toch kon ik de volgende dag in de supermarkt iets tegenkomen en kocht ik het gewoon. Mijn man kreeg ook wel door dat het niet goed ging, maar ik was degene die thuis alle geldzaken deed. Ik regelde het huishoudpotje. Eigenlijk was ik mijn eigen ‘drugsdealer’. Ik schoof met geld als het niet uitkwam. Deze rekening betaal ik niet, deze later, want dan kan ik nu dit kopen.”
Haar man zei tegen Rosanne dat ze gewoon de stad niet meer in moest gaan. “Maar dat was makkelijker gezegd dan gedaan, het lukte me niet. Dus ging ik het stiekem doen. Op mijn vrije dagen shopte ik niet, dan zou mijn man vragen wat ik had gedaan en zou hij er sowieso achterkomen. Dus dook ik tijdens mijn pauzes de winkels in of ging ik na werktijd naar de stad. Zodra ik thuiskwam verstopte ik de spullen in mijn fietstas en haalde ik het er pas uit als mijn man ’s avonds wegging. Dan legde ik het ver weg in de kast en haalde ik het er pas maanden later uit om mezelf niet te verraden.” Rosanne wist dat wat ze deed niet goed was. “Toch blijf je het doen. Ik werd heel eenzaam. Gezellig winkelen met mijn vriendinnen deed ik niet meer. Ik vond shoppen namelijk allang niet meer leuk. Ik deed het vooral in mijn eentje en was altijd bang dat het winkelpersoneel me zou herkennen of dat er te weinig op mijn pasje zou staan. Soms stond ik echt met het zweet op mijn rug bij de kassa af te rekenen.”
“Uiteindelijk stond ik mezelf toe alles te kopen wat ik wilde. Kwam er een flyer door de brievenbus waarmee ik € 20,- korting zou krijgen? Dan ging ik gelijk. Want zo’n deal kon ik toch niet laten schieten? Ook verkocht ik mijn eigen mooie spullen voor weinig geld via Marktplaats zodat ik weer geld had om te kunnen winkelen. Mijn relatie met mijn man begon eronder te lijden, maar ik deed gewoon wat ik moest doen. Maandelijks uitkomen met het geld.” De drang van Rosanne om te kopen, kwam niet zomaar uit de lucht vallen. “Ik ben opgegroeid in een huis waar geldproblemen waren, maar mijn ouders leenden heel gemakkelijk geld. Ik leerde dat je geld gewoon kon kopen als je het niet had. Mijn verslaving was een ziekte, net als elke andere verslaving een ziekte is. Ik wilde niet voelen, niet voelen dat ik mezelf eigenlijk helemaal niks waard vond. Ik vond het namelijk belangrijker wat andere mensen over me dachten, dan hoe ik zelf over mij dacht.”
Het was niet Rosanne zelf, maar haar zoon die hulp zocht. “Mijn zoon was ook verslaafd, aan alcohol en drugs. Hij kickte succesvol af, kwam de kliniek uit en zag hoe slecht het eigenlijk met mij ging. Maar voordat hij er iets over kon zeggen, zijn we eerst nog een weekend naar Londen gegaan. Het was bedoeld als cadeau voor zijn verjaardag en als beloning voor zijn afkicken, maar het werd tijdens deze twee dagen voor mij pijnlijk duidelijk dat ik een probleem had. Ik zocht goedkope tickets, boekte ze en ja, ik boekte er ook maar een hotel bij, want een dagje Londen was te kort. En ja, dan moest er eigenlijk ook een musical bij worden geboekt. Ik ging maar door en uiteindelijk moest ik bij mijn zoon geld lenen om zijn eigen cadeau te kunnen betalen. Belachelijk eigenlijk.”
“Ook in Londen zelf ging het mis. Er was een nieuwe UGG-winkel geopend en ik wilde koste wat kost een paar UGG's scoren. In de drukke winkel twijfelde ik tussen een stel laarzen. Mijn zoon liep uiteindelijk de winkel uit, hij was teleurgesteld in me. Ik had geld van hem geleend, maar kon wel laarzen van bijna € 200,- betalen? Ook was ik in mezelf teleurgesteld. Ik voelde me slecht en gestrest. Ik was ook helemaal niet blij met mijn aankopen. Ik had weer iets heel slechts gedaan.”
Afkickkliniek
“Na dat weekend stelde mijn zoon voor dat ik mezelf zou laten behandelen. Dus ben ik naar zijn kliniek, SolutionS, gegaan. Een plek waar ik heel dankbaar voor ben. Tijdens mijn kennismakingsgesprek werd me gevraagd of ik had nagedacht om mezelf te laten opnemen. Ik zei van niet, want daar had ik het geld toch niet voor. De counselor antwoordde: 'Nou, ga zo maar door dan, dan heb je zo helemaal geen geld meer.' Toen wist ik dat ik geholpen moest worden. Vier weken lang ging ik aan de slag met mezelf in de kliniek. Daarna volgden er drie zware maanden in Zuid-Afrika, waar ik met mijn neus op de feiten werd gedrukt. Ik leerde mezelf kennen, wat ik voelde, wie ik was. Heel moeilijk, zeker voor iemand die altijd haar gevoel opzij schuift. Ik voelde me heel beroerd. Jarenlang verschool ik me achter wat mensen van me vonden en nu moest ik het opeens zelf doen! Ik schreef in dagboeken, kreeg dagelijkse opdrachten mee en moest op een gegeven moment bijhouden wat ik van plan was te kopen en wat ik daadwerkelijk had gekocht. Dit moest overeenkomen, anders mocht ik wat ik eigenlijk wilde kopen, ook niet aanschaffen. Een moeilijke opdracht, zeker met al die winkelcentra die je had in Zuid-Afrika. Alsof je een alcoholist loslaat in de kroeg, zo voelde ik me. Maar het heeft me wel geholpen.”
Toen Rosanne weer terug naar huis mocht, stond haar man te wachten op Schiphol. “Mijn man, familie en vrienden: iedereen was blij dat ik terug was. Ze wilden een feestje vieren, behalve ik. Ik wilde terug naar de plek waar ik begrepen werd. Ik wilde weer een meeting met lotgenoten, dat is een belangrijk deel van je herstel namelijk. Ik wilde mijn ervaringen delen en me begrepen voelen zonder oordelen. Echter in Nederland zijn er geen meetings voor koopverslaafden, maar ik had wel die behoefte. Daarom wilde ik zelf een groep starten net zoals de AA (Alcoholics Anonymous), maar dan voor shopverslaafden. Dit is er echter nooit van gekomen omdat ik zelf niet in contact kwam met koopverslaafden. Ik was veranderd, maar de wereld om me heen was hetzelfde gebleven. Dat is gelukkig nu wel bijgetrokken.”
Nu
“In het begin was ik vooral erg bezig met of ik het goed deed. Wanneer koop ik iets omdat ik behoefte heb en wanneer als ik iets nodig heb? Vrij snel na mijn afkicken ben ik gescheiden van mijn man, het zat eraan te komen. Ik moest voor mezelf nieuwe spullen kopen, echt een uitdaging, maar het ging goed. Spullen kan ik nu nog steeds gewoon kopen, maar winkelen heeft nu een compleet andere lading.”