Janneke: 'Mensen zien niet dat ik anorexia heb, dus ze nemen me niet serieus'
Veel mensen denken dat anorexia altijd zichtbaar is, maar niets is minder waar. Janneke heeft al zes jaar anorexia, maar fysiek is het nauwelijks aan haar te zien. Toch worstelt ze er dagelijks mee. "Ik zal nooit meer de oude zijn."
Janneke (21): "Mijn oma overleed toen ik 14 was, dat was een enorme klap. Ze was als een tweede moeder voor mij en ik heb haar overlijden nooit helemaal kunnen verwerken. Op de middelbare school werd ik gepest en ik denk dat dit in combinatie met mijn karakter, de reden is geweest dat ik anorexia heb ontwikkeld. Ik ben een heel onzeker persoon, ik wil alles altijd goed doen en ik ben heel perfectionistisch. Door het pesten werd ik nog onzekerder, maar ik durfde er niets van te zeggen. Ik dacht dat het vanzelf wel beter zou worden als ik deed alsof er niets aan de hand was. Dat had ik dus mis."
Geobsedeerd
"De anorexia is er echt een beetje ingeslopen. Omdat ik geen controle had over wat mensen van mij vonden, begon ik het in andere aspecten van mijn leven te zoeken. Ik raakte geobsedeerd door getallen, dus het getal op de weegschaal en het aantal calorieën dat ik at. Doordat ik perfectionistisch ben, heb ik ook heel veel doorzettingsvermogen en kan ik dingen doen zoals ze volgens mij moeten worden gedaan. Omdat ik niet voldoe aan het klassieke beeld van iemand met anorexia - heel mager en ziek - zien mensen niet dat ik ziek ben. Ik ben door veel sporten vrij gespierd en hierdoor zie ik er niet mager uit. Toen ik aan mijn huisarts vertelde dat ik moeite had met eten en geobsedeerd was door getallen, zei hij zelfs dat het belachelijk was dat ik dat zei. Ik was toen pas 16 jaar en je kunt je voorstellen dat dit mij niet heeft geholpen in mijn verdere proces.
Serieus genomen worden
De eerste persoon die me daarna serieus nam, was de maatschappelijke werkster van mijn middelbare school. Zij heeft mij toen heel erg geholpen om niet in een dieper dal te raken. Maar ze was verplicht om het aan mijn ouders te vertellen en die snapten het niet. Daarom hebben we het er nooit echt over gehad. Dit heeft veel invloed gehad op onze relatie, want onze band is nu oppervlakkig en veel slechter dan eerst. Ik zou soms heel graag een knuffel van ze krijgen met de boodschap dat het allemaal wel goed komt, maar dat zal niet gebeuren. Ik heb het op een gegeven moment ook aan mijn vriendinnen van de middelbare school verteld. Helaas ben ik die hierdoor kwijtgeraakt, want zij konden er ook niet goed mee omgaan. Ze wisten wel dat ik in de pauzes niets at of mijn eten weggooide, maar we hebben er nooit echt over gepraat. Ik heb ze ook nauwelijks meer gesproken toen we van de middelbare school afgingen. Ik voel me nog steeds leeg vanbinnen als ik op Facebook voorbij zie komen hoe zij met z'n allen leuke dingen doen. Dit zijn de meiden waar ik jaren mee ben omgegaan. Daar kan ik heel verdrietig van worden.
Mijn vriend weet ook niet zo goed wat hij ermee aan moet, want je ziet dus nauwelijks aan mij dat ik ziek ben. Hij vindt het onzin dat ik één keer in de zoveel tijd mijn bloedwaarden laat checken bij de dokter. Hij denkt dat het wel prima gaat, maar dat is niet zo. Onze relatie is dus oppervlakkiger dan ik zou willen, maar verder wel goed. Na de middelbare school had ik een periode dat het beter ging, maar rond mijn 18e ging het allemaal mis. Ik ging samenwonen met mijn vriend, wat een grote verandering was, en begon daarna aan de universiteit. Hier kon ik moeilijk vrienden maken en niemand zag dat het steeds slechter ging met mij. Doordat ik ergens anders ging wonen met mijn vriend kreeg ik gelukkig wel een andere huisarts. Toen ik 19 werd, zag deze nieuwe huisarts de ernst van mijn situatie in. Ik viel heel vaak flauw en hij verwees me eindelijk door. Zo kwam ik in aanraking met een psychologe."
Verslaving
"Zij helpt me met dingen waar ik gedurende een week tegenaan loop. Tijdens onze sessies word ik gewogen en daarna moet ik zeggen wat ik van mezelf en mijn gewicht vind. Dit doet ze omdat ik dus zo bezig ben met die cijfertjes. Ik weeg op dit moment 53 kilo, maar het is echt een hel voor mij om überhaupt boven de 50 kilo te zitten. Ik ben 1.68 meter en heb nu dus een redelijk goed gewicht, maar dat is weleens anders geweest. Ik wilde in het begin graag minder dan 50 kilo wegen, gewoon om te weten hoe dat zou voelen. En toen woog ik 49,9 kilo en wilde ik weten hoe het zou zijn om 48,9 kilo te wegen. Op die manier denk je en dat gaat zo door totdat het heel erg mis gaat. Je leeft in je eigen wereldje en niets maakt je meer uit, behalve je gewicht. Dat was mijn manier om me toch een paar minuten per dag gelukkig te voelen. Het is echt een verslaving, een constante drang om je goed te voelen en controle te hebben.
Omgaan met tegenslagen
Ik zie anorexia als een eetstoornis, maar af en toe twijfel ik wel aan die gedachte. Het is voor mij een manier om met mijn gevoelens om te gaan, om ze zelfs uit te kunnen zetten. Als ik een tentamen niet haal of de bus mis kan ik daar zo verdrietig en boos over zijn dat niet eten mijn enige manier is om ermee om te kunnen gaan. Dat is dan het enige waar ik in kan slagen. Sommige mensen roken of drinken, ik eet gewoon niet. Dat heeft natuurlijk wel consequenties. Ook al zie je het niet echt aan mij, toch ben ik ziek. Ik heb het altijd koud, ben snel duizelig en mijn zicht is slechter geworden. Daarnaast heb ik minder energie, vaak migraine, ben ik heel gevoelig en ken ik weinig positieve emoties. Mijn botten zijn minder sterk en als ik op bed lig of op een stoel zit, moet ik vaak draaien omdat het pijn doet. Ook krijg ik rare plekken als ik te lang in één houding blijf zitten.
Het is moeilijk voor mij om met anorexia te leven en ik wens het ook niemand toe. Toch zou het raar zijn om te zeggen dat ik het niet meer wil hebben, want ik zou niet weten wat er dan in de plaats komt. Je bent er de hele dag mee bezig en om het dan ineens niet meer te hebben, zou wel heel apart zijn. Ik probeer het los te laten, maar er helemaal klaar mee zijn is nog een stap te ver. Het lastige is dat ik me nu besef dat ik mijn hele studententijd heb gemist. Op sociaal gebied ga je helemaal onderuit, want ik durfde met niemand af te spreken of naar feestjes te gaan. Want stel dat mensen me niet aardig vonden of dat ik ineens moest huilen om iets? Dan zouden ze me nooit meer uitnodigen. Door die gedachten en gevoelens bleef ik altijd thuis. Ik probeer nu wel meer met mensen af te spreken die ik redelijk ken, maar ik ben en blijf doodsbang."
Concentratie
"Ik ben net gestart met mijn master, dus ik blijf wel bezig. Ik studeer in de richting van gezondheidswetenschappen, wat heel dom klinkt, want de dingen die ik andere mensen adviseer, doe ik zelf niet. Mijn bachelor was heel lastig, omdat er een strikte aanwezigheidsplicht was en die haalde ik niet altijd. Ik heb één blok zelfs helemaal opnieuw moeten doen. Mijn cijfers daalden van achten naar zesjes en ik had en heb verschrikkelijk weinig concentratie. Ik kan me niet langer dan een uur concentreren en moet met tentamens apart zitten zodat ik niet word afgeleid.
Ik ben wel een ander persoon dan zes jaar geleden. Voordat ik anorexia had, was ik 14 jaar en dan sta je überhaupt heel anders in het leven. Ik denk dat ik toen zorgelozer was en meer genoot van dingen. Ik was minder onzeker, vrolijker en had veel energie. Ik stuiterde altijd door de kamer heen en wilde het iedereen naar z'n zin maken. Dat is compleet weggeweest en komt nu heel langzaam weer terug. Maar ik vrees dat ik nooit meer de oude zal worden."
Wil je ook je verhaal aan (de leZeressen van) Ze.nl vertellen? Stuur dan een mailtje naar vera@ze.nl o.v.v. real life verhaal.
Lees ook onze andere real life-verhalen.